در این یادداشت به بررسی وضعیت بازارهای صادراتی فولاد ایران در هفته ی گذشتته می پردازیم. همانطور که مستحضر هستید بازار فولاد ایران و به خصوص بازارهای صادراتی فولاد در هفته ی گذشته نوسانات شدیدی را تجربه کردند و دلیل اصلی آن تکانه های نرخ دلار و افت قابل توجه و بعضا زود هنگام ارز در بازار بود. اما رنگ تحریم ها نیز قامت معاملات صادراتی فولاد ایران را خم کرده است به طوری که صادرات فولاد در ۹ ماه ابتدایی سال ۱۳ درصد افت کرد، اما از مرز ۷/ ۴ میلیون تن نیز گذشت. در ادامه به بررسی جزئی تر بازارهای صادراتی فولاد ایران می پردازیم.لطفا همراه آرتان پرس باشید.

*** نوسان در گزارش های صادراتی فولاد ایران

گزارش‌های وزارت صمت نشان می‌دهد، صادرات فولاد وضعیتی نوسانی داشته و در برخی ماه‌ها با نزول و در برخی مقاطع صعودی شده است. برای نمونه صادرات فولاد در ماه آذر با رشدی ۳۵ درصدی روبه‌رو شده و به بیش از ۷۲۱ هزار و ۳۸۷ تن رسیده است اما تحریم ها نیز قامت معاملات صادراتی فولاد ایران را خم کرده است به طوری که صادرات فولاد در ۹ ماه ابتدایی سال ۱۳ درصد افت کرد، اما از مرز ۷/ ۴ میلیون تن نیز گذشت.

*** بررسی توزیع صادرات فولادی شرکت ها

اما باید بررسی کرد که توزیع این صادرات به چه نحوی بوده است. باید بیان کردکه از این میزان، شرکت فولاد خوزستان ۱۵۱ هزار و ۹۱۵ تن، فولاد مبارکه ۱۲۴ هزار و ۷۳۷ تن، فولاد کاوه جنوب ۱۱۷ هزار تن، ذوب آهن اصفهان ۸۶ هزار و ۴۹۷ تن، چادرملو ۶۰ هزار و ۸۰۲ تن، فولاد کویر ۵۳ هزار و ۸۴۳ تن، فولاد هرمزگان ۳۰ هزار و ۸۰۴ تن، جهان فولاد سیرجان ۳۰ هزار تن، صبافولاد ۲۹ هزار و ۹۸۱ تن، فولاد خراسان ۲۵ هزار و ۸۳۱ تن، فولاد بناب ۹ هزار و ۲۰۵ تن و فولاد آلیاژی ایران ۷۷۲ تن فولاد صادر کردند.

*** حجم تجمیعی صادرات فولاد ایران

همچنین شرکت‌های بزرگ طی ۹ ماهه امسال، به رغم تحریم‌های چندوجهی آمریکا علیه صنعت فولاد ایران، موفق به صادرات ۴ میلیون و ۷۶۸ هزار و ۴۷ تن شمش و انواع محصولات فولادی شده‌اند، رقمی که ابعاد مالی آن چندان مشخص نیست. اما حداقل می توان گفت که در بدترین شرایط بازارهای صادراتی حیات خود را حفظ کردند و توانستند شرکت های فولادی را از زیان دهی خارج کنند.

*** نقش بازارساز در کنترل بازار فولاد داخلی

همه نشانه ها و شواهد حاکی از این موضوع است که بازارساز در تلاش است تا به نوعی با حفظ کانال ۲۲ هزار تومانی نرخ دلار؛ به نوعی جو هیجانی منفی حاکم بر بازارها را کنترل نموده؛ و صنایع داخلی و بازار سرمایه را از خسران بیشتر به نوعی نجات دهد حقیقتا از آنجاییکه اقتصاد ما کاملا سیاسی است و تحولات سیاسی پیش رو هم فعلا در حال تجربه حساس ترین برهه زمانی خودش است؛ به جرات میتوان گفت که فعلا نقشه راه بازارها از جمله بازار صادراتی فولاد ایران با ابهاماتی همراه است.

*** عقب نشینی و توقف بازار صادارتی فولاد

انچه که از آمار و مستندات وزارت صمت به دست آمده است این است که در شرایط فعلی، بازار صادراتی فولاد فعلا عقب‌نشینی کرده و روند در این بازار فعلا کاهشی است؛ میدانیم که نرخ ارز همزمان با خروج ترامپ از کاخ سفید؛ تا دیروز پیوسته در حال کاهش بوده و حالا امروز ترمز روند کاهشی ارز به نوعی کشیده شد.این موضوع می تواند برای بازارهای صادراتی فولاد شروع ماراتن افزایش قیمت ها و به نوعی کسب مزید رقابتی و ماکزیمم سود ممکن از بازارها باشد.

*** بازار صادراتی فولاد در انتظار شفافیت

حالا تنها راه ممکن تشخیص درست مسیر پیش‌رو؛ در واقعیت، انتظار در جهت روشن شدن مواضع دو طرف ایران و آمریکا همزمان با روی کار امدن دولت جدید آمریکا و متعاقب آن تعیین تکلیف تحریم های ناجوانمردانه و میزان گشایش های احتمالی و بازخورد آن در اقتصاد و سمت و سوی بازارهای داخلی ما خواهد بود. این مسئله نیز به شدت بر سهولت کسب و کار و صادرات محصولات فولادی ایران تاثیرگذار خواهد بود و برخی از گزارشات نشان می دهد که در صورت رفع تحریم ها ایران می تواند تا سه برابر ظرفیت فعلی به بازارهای جهانی فولاد صادر کند.

*** صادرات میلگرد ؛ بهینه ترین بازار فعلی

قیمت میلگرد صادراتی ایران، نوع متداول ۱۴ تا ۲۵ آجدار A3 با شرایط تحویل درب کارخانه ( exw ) در بازه قیمت حدود ۵۳۵ الی ۵۵۵ دلار/تن به گوش میرسد؛ از انجاییکه بطور متداول و مرسوم، ملاک صادرکنندگان در بازارچه های مرزی به حسب تحریم ها؛ تبادل اسکناس دلار صرافی است؛ میلگرد آجدار صادراتی ایران به نرخ ریالی امروز، حدودا کیلویی ۱۲،۲۰۰ تومان بدون احتساب مالیات ارزش افزوده صادر می شود.

*** اشتباه محاسباتی نوردکاران در خصوص بازارهای صادراتی

این موضوع نشان از یک حقیقت دارد و آن هم این است که در شرایط فعلی و با نرخ صادراتی نیمایی بیشترین بهره از فروش میلگرد در بازار صادراتی حاصل می شود و ادعای نوردکارها برای فروش شمش صادراتی چندان با محاسبات اقتصادی این روزها همخوانی ندارد.  البته ناگفته نماند که این حق صنایع میانی و کوچک داخلی است که با نرخ عادلانه مواد اولیه ای که با برخورداری از یارانه ملی انرژی و حقوق کارگری ارزان ریالی تولید شده؛ در بازار داخلی از آن برخوردار گردند

*** بازار فولاد ایران؛ درگیر خودتحریمی

متاسفانه بازار داخلی از پتانسیل های موچود در بازار صادراتی استفاده نمی کند و به نوعی می توان گفت در بازار فولاد ایران شاهد نزدیک بینی بازاریابی شده ایم. انواع و اقسام شیوه نامه تنظیم بازار وضع شده ولی اکثر آنها بیشتر حاشیه پردازی و فرار از واقعیات بوده است؛ و این نشان میدهد که معاملاتی که در عمل و در حوزه صادراتی ما در خصوص فولاد اتفاق می‌افتد؛ در واقع آن قیمتهایی نیست که در گزارشات داخلی گاها انعکاس می‌دهند و بدتر از آن اینکه برخی تلاش می‌کنند تا ذهن مخاطب داخلی را با آدرس غلطی که روی قیمت های فروش همسایگان ایران مثل CIS می دهند؛ مجاب کنند به خرید محصول تولید داخلی با مبنای نرخی غیرواقعی ادامه دهند.

این خبر را نیز از دست ندهید: فولاد و سنگ آهن در نوسان

*** ریزش ها در نرخ معاملاتی فولاد طویل

ریزش نرخ مقاطع طویل فولادی بر اثر سنگین‌تر شدن فشار ریزشی نرخ ارز ادامه دارد، اما بازار حوزه لوله و پروفیل بیشتر روی خطی ثابت حرکت کرده است؛ آن هم در شرایطی که نرخ دلار در بازار آزاد تا کنون نسبت به روز پنجشنبه ۹۵۰ تومان ریخته و به ۲۲ هزار و ۹۰۰ تومان رسیده و نرخ فروش اسکناس دلار روی تابلوی صرافی ملی نیز با افتی ۷۵۰ تومان مواجه شده و رقم ۲۳ هزار و ۱۰۰ تومان را ثبت کرده است.

*** سقوط نرخ ارز ؛ عامل نوسان بازارهای صادراتی

تداوم سقوط نرخ ارز، این روزها منشا تحولات مهمی در تمام بازارهای کشور شده است،در این میان در بازار فولاد کشور هم که البته از دو هفته پیش عقب‌نشینی‌ها بر اثر نبود تقاضای مصرفی و بی‌اعتنایی به قیمت‌های پایه بالای بورسی آغاز شده بود، سقوط نرخ محصولات فولادی در بازار آزاد کماکان ادامه دارد. که ادامه ی این روند و ناامیدی از عرضه در بازار داخلی می تواند فشار را به سمت بازارهای صادراتی منتقل کند که در شرایط فعلی بهترین استراتژی برای فولادسازان است.

بی‌مشتری ماندن معاملات محصولات بلند فولادی در بورس کالا البته می‌تواند فرصت مناسبی را برای فولادسازان جهت صادرات محصولاتشان فراهم کند، اما این روزها پیاپی خبرها از قطعی گاز و برق کارخانجات فولادی به گوش می‌رسد. اساس تعیین شیوه نامه فولاد مبنی بر این بود که صنایع پایین دستی فولاد برای تولید شمش قصد ارائه ۶۰ درصدی محصولات را در بورس داشتند ولی تنها ۲۰ درصد محصولات در بورس عرضه شد و حتی قیمت فوب خلیج فارس از آن ارزان تر بود.

*** توقف صادرات سنگ آهن،عامل نوسان بازار صادراتی فولاد

در راستای حمایت از زنجیره فولاد و صنایع پایین‌دستی، صادرات سنگ‌آهن، کنسانتره و گندله را صرفا با اخذ مجوز از معاونت امور معادن و صنایع معدنی این وزارتخانه و پرداخت عوارض مجاز دانسته و اعلام کرده بود که به منظور حمایت از تولیدکنندگان فولاد و ضرورت توجه به ارزآوری زنجیره تولید این محصولات، هر گونه صادرات سنگ‌آهن، کنسانتره و گندله صرفاً در شرایطی مجاز خواهد بود که نیاز تولیدکنندگان فولاد کشور تأمین شده باشد.

*** ریسک سنگ آهن برای بازارهای صادراتی فولاد

اگر قیمت سنگ آهن بالا نرود، ایران باید قید تامین سنگ آهن از داخل کشور را بزند، زیرا در این شرایط، فقط معادنی می‌توانند به فعالیت خود ادامه دهند که وسعت بالایی دارند، سرمایه‌گذاری‌های کلان روی آنها انجام شده و تجهیز آنها هم مربوط به پیش از انقلاب بوده است؛ این معادن نیز کمتر از ۳۵ درصد کل معادن سنگ آهن کشور را تشکیل می‌دهند و با این قیمت‌های سنگ آهن ما در آستانه تعطیلی ۶۵ درصد معادن این حوزه قرار داریم.

تحلیلگران باید به تمام موضوعات زنجیره فولاد، همزمان با یکدیگر توجه داشته باشند، نه این که از رشد قیمت شمش فولاد در ما‌های اخیر ابراز خوشحالی کنند؛ در واقع، باید بررسی کرد هزینه‌های جانبی که به این شکل بر کشور تحمیل می‌شود، چقدر از میزان درآمدها بالاتر است، از این لحاظ، صادرات محصولات بالادستی زنجیره فولاد برای جبران برخی از این هزینه‌ها، امری نامطلوب تلقی نمی‌شود.

آرتان پرس