حادثه ی پیش آماده برای سرنگونی هواپیمای اوکراینی موضوعی است که با فرارسیدن سالگرد این حادثه ی تلخ در تیتر خبرگذاری های داخلی و بین المللی قرار گرفته است. شبکه ی خبری آرتان پرس ضمن تسلیت به خانواده های این عزیزان آخرین اخبرا در خصوص این حادثه و مذاکراتی که ببین طرفین صورت گرفته است را گزارش می دهد. لطفا همراه آرتان پرس باشید.

*** غرامت به خانواده‌های داغدار از محل صندوق توسعه ملی

پس از گذشت بیش از ۱۰ ماه از حادثه سقوط هواپیمای اوکراینی با ۱۷۶ سرنشین بر اثر اصابت موشک پدافند هوایی سپاه، ایران رسما اعلام کرد که می‌خواهد غرامت به خانواده‌های داغدار این حادثه را از محل صندوق توسعه ملی پرداخت کند؛ جعبه سیاه هواپیمای مسافربری بویینگ ۷۳۷ متعلق به شرکت هواپیمایی اوکراین  دیروز توسط مسئولین سازمان هواپیمایی کشوری و یک نفر از قضات محترم به پاریس منتقل شد و روز دوشنبه عملیات خوانش آن شروع خواهد شد.

پرواز شماره ۷۵۲ هواپیمایی اوکراین اینترنشنال، در ساعت ۰۶:۱۰:۲۰ مجوز پرواز را از برج مراقبت پرواز فرودگاه امام خمینی (ره) دریافت کرد. در ساعت ۰۵:۵۲:۳۱ واحد مراقبت پرواز طی تماس با مرکز کنترل فضای کشور درخواست صدور مجوز پرواز هواپیمای اوکراینی را ارائه داد. در زمان شلیک موشک اول، هواپیما در ارتفاع و موقعیت عادی قرار داشت. اطلاعات سامانه‌های شناسایی به درستی توسط سیستم‌های زمینی دریافت می‌شد و در زمان شلیک، هواپیما در مسیر صحیح پروازی خود قرار داشت.

*** نحوه خوانش جعبه ی سیاه هواپیمای اوکراینی

حدود ساعت ۴ بامداد روز چهارشنبه ۱۸ دی‌ماه ۱۳۹۸، با توجه به تغییر در سطح آمادگی پدافند هوایی کشور، بخش نظامی به بخش غیرنظامی کنترل فضای کشور اطلاع می‌دهد که تنها پروازهای مجاز به خواست از باند فرودگاه‌ها هستند که از قبل توسط شبکه پدافند شناسایی شده و مجوز پرواز آنها توسط این شبکه صادر شده باشد. این موضوع مسئله ایست که اخیرا در خبرگزاری ها مطرح شده است. به محض اینکه شرایط آماده شود، بازخوانی جعبه سیاه هواپیمای اوکراینی زیر نظر سازمان هواپیمایی کشوری انجام خواهد شد در غیر این صورت در هر کشوری که امکان آن وجود داشته باشد چه اوکراین و چه فرانسه، این اقدام انجام می‌شود.

در خصوص اینکه نحوه خوانش جعبه ی سیاه هواپیما به چه شکلی و در کجا صورت پذیرد رئیس سازمان هواپیمایی کشور اعلام کرده است که ما مشکلی با بازخوانی جعبه سیاه در کشور دیگر نداریم و اگر شرایط فراهم باشد با حضور کارشناسان سازمان هواپیمایی کشوری، جعبه سیاه این هواپیما در فرانسه و یا اوکراین بازخوانی خواهد شد.

در خصوص پرداخت غرامات اما دولت کانادا اعلام کرد که برای آغاز مذاکره با ایران درباره جبران خسارت وارده به خانواده‌های قربانیان خارجی هواپیمای مسافربری اوکراینی که در ماه ژانویه سقوط کرد، به توافق رسیده است. سوئد نیز ابراز اطمینان کرد که ایران غرامت را پرداخت خواهد کرد.

*** نحوه خوانش جعبه ی سیاه هواپیمای اوکراینی

بر اساس نتایج بازخوانی جعبه سیاه موجود در کابین هواپیمای اوکراینی، ١٩ ثانیه پس از انفجار موشک اول، صدای ٣ خلبان داخل کابین ضبط شده که نشان می‌دهد سرنشینان هواپیما در انفجار موشک اول در سلامت بودند. به گفته رئیس سازمان هواپیمایی کشوری صدای مسافران داخل کابین بخش مسافری شنیده نشده و فاصله انفجار موشک اول با دوم ٢۵ ثانیه بوده که هر ٢ جعبه سیاه در زمان انفجار موشک دوم از کار افتاده بودند و ضبط مکالمات امکان پذیر نبوده است. جعبه سیاه ضبط کننده صدای درون کابین تا ۱۹ ثانیه پس از انفجار موشک مکالمات را ضبط کرده است.

در کابین پرواز سه نفر گروه پرواز حضور داشتند که یکی از آنها معلم بوده که هر سه متوجه شرایط غیر عادی بودند و متناسب با صدای غیر عادی کابین تا آخرین لحظه مشغول کنترل و هدایت هواپیما بودند. هیچ صدا و یا نشانه‌ای از وضعیت کابین مسافران در صداها و اطلاعات ضبط شده وجود ندارد و نحوه صحبت و واکنش گروه پروازی نشان از سلامت جسمانی آنها در این لحظات بوده است.

با توجه به اینکه ضبط صدای کابین در ۱۹ ثانیه بعد از انفجار متوقف شده است و حداقل ۲۵ ثانیه بعد از انفجار اول موشک دوم به مجاورت هواپیما رسیده است تحلیلی درباره عملکرد و آثار موشک شلیک شده دوم از اطلاعات جعبه سیاه به دست نیامد.

انفجار موشک اول باعث آسیب قابل توجهی به هواپیما شده و برخورد قطعاتی ناشی از آن به هواپیما باعث قطع FDR و CVR در مدت زمان ۱۹ ثانیه بعد از آن شده است.

*** نحوه خوانش جعبه ی سیاه هواپیما

هرچند براساس اظهارات معاونت حقوقی رئیس‌جمهوری که بررسی حقوق خانواده‌های داغدار از منظر مالی را بر عهده دارد، احتمال نحوه خوانش جعبه ی سیاه هواپیما این حادثه نیز وجود دارد اما اعلام آمادگی ایران برای پرداخت غرامت، موضوعی است که با استقبال کی‌یف روبه‌رو شد.

موضوع استفاده از صندوق توسعه ملی به‌عنوان محل تامین اعتبار برای پرداخت غرامت به خانواده‌های داغدار، البته از منظر برخی، خرج کردن از جیب مردم برای پرداخت خسارت و غرامت این حادثه عنوان شد؛ موضوعی که لعیا جنیدی در واکنش به آن گفت: این باید در جای خودش و در داخل دستگاه‌ها پیگیری شود. ما پیشنهادهای خودمان را داده‌ایم و گفته‌ایم که به چه ترتیبی باشد اما باید دید که در نهادهای مربوطه منابع لازم وجود دارد یا نه.

هیات دولت در روز چهارشنبه مصوب کرد، مبلغ ۱۵۰ هزار دلار یا معادل یورویی آن به خانواده‌ها و بازماندگان هر یک از جانباختگان سقوط هواپیمای اوکراینی در اسرع وقت فراهم و مبالغ براساس مستندات به ذی‌نفعان پرداخت شود.

در این جلسه تصویب شد که خسارات ناشی از فوت جانباختگان، بدون هیچ‌گونه تبعیض ناشی از ملیت، تابعیت و جنسیت و براساس قوانین متبوع کشورهای جانباختگان، به ویژه ورثه آنها پرداخت شود. با پیگیری معاونت حقوقی رئیس‌جمهور، اعتبار لازم در آغازین روزهای دی‌ماه سال جاری، تأمین شد.

آرتان پرس