موضوع ورود خودرو به بورس ایران مسئله ای است که سابقه ی حداقل سه ساله دارد و مسئله ای نیست که سیاستگذاران به تازگی به آن ورود کرده باشند در این یادداشت به تحلیل و شفاف سازی بحث ورود خودرو به بورس کالا اشاره خواهیم کرد. لطفا همراه آرتان پرس باشید.
*** زیاندهی خودروسازان در ایران
بحث زیاندهی خودروسازان در ایران موضوعی است که اخیرا در خبرگذاری ها به آن پرداخته شده است. موضوع زیاندهی خودروسازان به این معناست که بهای تمام شده ی تولید خودرو برای آنها از میزان فروششان بیشتر شده است. یکی از موضوعاتی که به این زیان انباشته دامن میزند بحث تحریم های اقتصادی و هزینه ی بالای تولید قطعات خودرو است و موضوع دیگر ضعف در سیستم های مدیریتی و تولید ناب خودرو و کاهش ضایعات در بحث تولید خودرو است.
شرکت های خودروساز داخلی از نظر تیراتژ فروش در وضعیت بسیار مناسبی قرار دارند.اما به نظر می رسد که تکنولوژی خط تولید خودروسازان یکی از گلوگاه های فرایندی بوده که هزینه ی تمام شده را برای تولید کننده و مصرف کننده بالا می برد. با همه این شرایط امسال نیز خودرو سازان اعلام کردند که در شرایط زیان ده قرار دارند و به همین دلیل است که تقاضای افزایش قیمت ایرانخودرو و سایپا از و سوی دولت مورد تایید قرار گرفت و شاهد رشد ۱۸ درصدی قیمت کارخانه خودرو ها بودیم.
*** متهمین اصلی زیان ده بودن خودرو ساز ها
متهمین اصلی زیان ده بودن خودرو ساز ها عبارتند از ضعف بهره‌وری، ریخت‌وپاش‌ها و همچنین هدر دادن منابع مالی در جریان سرمایه‌گذاری‌های سیاست‌زده پیشین. اما نکته مهم اینجاست که همه این ها مهم ترین عامل ورود خودرو ساز به حاشیه زیانده نیست. بلکه مهم ترین عامل قیمت گذاری دستوری در زنجیره تامین خودرو است. موضوع قیمت گذاری دستوری در بازار فولاد نیز چالش های فراوانی را ایجاد کرده ولی متاسفانه این موضوع به سایر بازارها نیز سرایت کرده و آسیب های مشابه را به وجود آورده است.
نظارت بر قیمت ها توسط مبادی مختلفی انجام می گیرد و خودرو ساز در شرایط فعلی برای قیمت گذاری و ارائه قیمت پیشنهادی جایگاه موثری ندارد. شاید با رفع سیستم قیمت گذاری دستوری در کوتاه مدت شاهد افزایش قیمت خودرو باشیم ولی بازار به زودی به تعادل رسیده و عملا شاهد کاهش پایدار قیمت خودرو در میان مدت خواهیم بود .
در حال حاضر نیز کماکان شورای رقابت برای قیمت کارخانه‌ای خودروها تصمیم می‌گیرد و اگرچه بازنگری قیمت را از سالی یک بار به سالی چهار بار افزایش داده، با این حال خودروسازان همچنان از زیاندهی می‌گویند. براساس آخرین صورت‌های مالی، سه خودروساز بزرگ کشور در نیمه اول امسال زیان ۱۲ هزار و ۶۰۰ میلیارد تومانی را در تولید تجربه کرده‌اند که در مجموع زیان انباشته آنها به ۴۰ هزار میلیارد تومان رسیده است.
*** علت تصمیم دولت برای فروش خودرو در بورس
همین موضوع زیان انباشته و عدم بازدهی شرکت های خودرو ساز باعث شد که دولت تصمیم بگیرد خودرو را در بورس به فروش برساند. از طرفی دیگر برای تامین یارانه ۱۲۰ هزار تومانی ۶۰ میلیون خانوار ایرانی دولت بودجه کافی و نقدینگی لازم را برای پرداخت و تزریق پول در شرایط فعلی ندارد. لذا دولت آماده فروش سهام ۴۰ هزار میلیارد تومانی چند صنعت بورسی است که یکی از این سناریوها فروش خودرو در بورس و کمک به رشد سهام شرکت های خودرویی و قطعه سازی است که بتواند از این راه بخش قابل توجهی از این سرمایه را تامین کند.
*** الزامی برای ورود خودرو در بورس وجود دارد؟
سوال اصلی که پیش می آید این است که دولت نقدینگی لازم را ضرفا به تنهایی می تواند از فروش خودرو در بورس تامین نماید؟ آیا دولت خود داوطلبانه مایل به انجام اینکار بود یا الزامی برای ورود خودرو به بورس وجود دارد؟
در پاسخ باید گفت که با تایید مصوبه مجلس توسط شورای نگهبان، مربوط به پرداخت یارانه ۱۲۰ هزار تومانی تامین کالاهای اساسی به ۶۰ میلیون نفر، دولت آماده فروش سهام ۴۰ هزار میلیارد تومانی چند صنعت بورسی شد این موضوع برای دولت بار سنگین یا مسئولیت غیرممکنی محسوب نمی شود اما ممکن است تبعاتی به همراه داشته باشد که از حوصله ی این بحث خارج است.
اما موضوعی که اشاره به آن حائز اهمیت است این است که منابع این یارانه حدود ۴۰ هزار میلیارد تومانی هم قرار است از بازار سرمایه و تکلیف دولت در فروش ۱۸ هزار میلیارد تومان از باقی‌مانده سهام پالایشگاه ها ، ۱۲ هزار میلیارد تومان شرکت‌های صنعتی مانند ایران خودرو و سایپا ، ۷ هزار میلیارد تومان بانک‌ها و بیمه‌ها و ۲٫۸ هزار میلیارد تومان وصول اقساط سهام دولت تامین شود.
*** ریزش مقطعی در بازار بورس
با فروش سهام بانک ها و پتروشیمی و خودرویی ها به احتمال زیاد شاهد ریزش مقطعی در بازار بورس خواهیم بود.چرا که مشابه چیزی خواهد شد که در دو ماه گذشته شاهد آن بودیم. خروج سنگین حقوقی ها از سهم های شاخص ساز روزهای سرتاسر منفی را برای بازار بورس به همراه داشت.
البته انتظار می رود دولت با ارائه حق تقدم های جذاب سهام شاخص ساز و سهم هایی که قدرت نقدشوندگی آنها در دراز مدت بالا باشد از بورس حمایت کند.اما نباید فراموش کرد که به تازگی اعتماد به بازار بورس برگشته و مردم نمی توانند ریزش های سنگین را برای بار دوم و در شرایطی که هنوز روند سوددهی به نتیجه نرسیده است را تحمل کنند. این موضوع می تواند تبعات سنگینی برای بورس تهران به همراه داشته باشد.
با ورود خودرو به بورس کالا شاهد رشد تولید و افزایش سرعت عرضه در بازار خواهیم بود و عملا خودروسازان می توانند بدون نیاز به فروش از بازار بورس و صرفا در قالب سرمایه گذاری از منافع این مشارکت بهره مند شوند.همچنین در صورت عرضه خودرو در بورس شاهد افت قیمت خودروهای داخلی خواهیم بود ولی به نظر می رسد که این موضوع تاثیر چندانی در نرخ خودرهای خارجی نداشته باشد.
*** رساندن قیمت خودرو در بازار و کارخانه
از آنجایی که زمزمه های رساندن قیمت بازار و کارخانه به یکدگیر در خصوص خودروهای ایرانی به گوش می رسد به احتمال زیاد در بلند مدت شاهد کاهش چشم گیر قیمت خودروهای داخلی خواهیم بود.البته این موضوع به نوسانات قیت دلار در سال آینده وابسته است.
در شرایط کوتاه مدت به احتمال زیاد روند قیمت خودرو افزایشی خواهد بود.چرا که دلار در قیمت های نزدیک به ۲۶ هزار تومان تثبیت شده و عملا هیجانات ناشی از انتخابات آمریکا فروکش کرده و دلار به آرامی در حال افزایش قیمت است.این موضوع تمامی بازارهای کالایی را در برخواهد رفت و به احتمال زیاد مجددا باعت رشد مقطعی قیمت خودرو شود.
همچنین اگر قیمت گذاری دستوری خودرو منتفی شود به احتمال زیاد قیمت ها در نقطه ای به تعادل خواهند رسید که زیان تولید کنندگان را به صفر برساند.لذا به احتمال زیاد این موضوع نیز به رشد قیمت خودرو ها در بازار خواهد انجامید.
*** فواید عرضه خودرو در بورس
مدیر مطالعات بورس در خصوص ورود خودرو به بورس کالا اخیرا اعلام کرده بود که زمانی که عرضه خودرو در بورس صورت گیرد منابعی، چون ارائه وام قرض الحسنه به خودروساز اختصاص می‌یابد که این امر باعث کاهش هزینه خودرو می‌شود.یکی دیگر از فواید عرضه خودرو در بورس هویت بخشی یه قیمت ها در بازار آزاد است.
عرضه خودرو در بورس باعث شفاف سازی قیمت می‌شود و دیگر شاهد قیمت های سلیقه برای خودرو ها نخواهیم بود و می توان به قیمت موجود در تابلوی بورس استناد کرد. در مجموع می توان گفت عرضه خودرو در بورس اتفاق خوبی است که اگر به درستی و با اصول صورت پذیرد باعث کنترل قیمت های خودرو و قطعات یدکی در بازه بلند مدت خواهد شد.
این مطلب بدون برچسب می باشد.
ثبت دیدگاه