فرآیند ریخته گری، معرفی، مقایسه و کاربرد آن

ممکن است با ریخته گری به‌عنوان یکی از معمول‌‌ترین روش‌های شکل دادن فلزات به فرم مورد نظر آشنا باشید. بسیاری از تولیدکنندگان روش ریخته گری را به دلیل سهولت و کارایی بیشتر آن نسبت به دیگر روش‌ها ترجیح می‌دهند.
فرآیند متالورژی پودر، روش دیگری از نوع ریختگی فلزات است، اما یکی از معایب اصلی این فرآیند آن است که برای تولید فلزات با کاربردهای بیشتر و متفاوت مناسب نیست. از سوی دیگر، فرآیند ریخته گری برای تولید فلزات با کاربردهای متنوع مناسب است.

*** فرآیند ریخته گری

فرآیند ریخته گری برای همه ما آشناست. در این فرآیند، تولیدکنندگان ابتدا قالبی را به شکل قطعه مورد نظر طراحی می‌کنند، سپس فلز مذاب را در قالب می‌ریزند و فرآیند ریخته گری تحت فشار همراه با سرد کردن را انجام می‌دهند. سپس فلز سرد شده در فرم مورد نظر شکل داده شده است و از قالب بیرون می‌آید. ریخته گری یک روش بسیار موثر و کارآمد برای تولید قطعات باکیفیت است، هرچند که این قطعات پیچیده باشند. از روش ریخته گری برای تولید شمش فولادی بیشتر استفاده میشود.

*** فرآیند متالورژی پودر

فرآیند متالورژی پودر در نحوه شکل دادن فلزات و رسیدن به شکل مورد نظر، با ریخته گری شباهت‌‌هایی دارد. در این فرآیند، تولیدکنندگان پودر از پیش مخلوط شده را به وسیله فشار بالا به قالب تبدیل می‌کنند که باعث تشکیل ماده‌‌‌ای به نام Compact می‌شود. سپس تولیدکنندگان با استفاده از کوره‌‌هایی به نام کوره تف جوشی در دمایی کمتر از دمای ذوب فلزات، محصول Compact را حرارت می‌دهند تا پیوند بین دانه‌های پودر مستحکم شود. پودر فلز فشرده شده در طول فرآیند باهم ترکیب می‌شوند و در نهایت به قطعه نهایی از فلز مورد نظر می‌رسیم.

*** شباهت‌ها و تفاوت‌های هر ۲ روش

هر دو فرآیند متالورژی پودر و ریخته گری فلزات برای شکل‌دهی آلیاژها مناسب هستند و انتخابی دقیق برای تولید محصولات با سایز‌های بزرگتر هستند. هر دو فرآیند دارای سازگاری و دقت بالایی در تولید هستند. علاوه بر اینها، هر دو این فرآیند‌ها ساده هستند و برای تولید قطعات پیچیده فلزی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
با همه این شباهت‌ها، محصولات متالورژی پودر در مقایسه با محصولات ریختگی ضخیم‌‌‌‌تر و سنگین‌‌‌‌تر هستند. یکی دیگر از نکات قابل توجه این است که قالب‌های متالورژی پودر هزینه بسیار بالایی دارند در حالی که فرآیند ریخته گری ارزان‌‌‌‌تر و قابل اطمینان‌‌‌‌تر است.

*** تفاوت متالورژی و متالوژی در چیست؟

ممکن است برای شما پیش آمده باشد که در مورد تفاوت متالورژی و متالوژی در ذهنتان سوالی بوجود آمده باشد. در واقع بهتر است بگوئیم که کدام صحیح است؟ متالورژی یا متالورژی؟ شاید هنوز هم برخی مهندسین مواد فرق بین این دو را به خوبی ندانند اما بهرحال جالب است که بدانید واژه متالوژی از ترکیب متال + لوژی می آید و با توجه به اینکه معنای لوژی یعنی شناختن، میتوان گفت  که متالوژی یعنی شناختن فلز. مانند کلمات دیگری مثل فیزیولوژی، رادیولوژی و …

اما شاید با خود گمان کنید که آیا واژه متالورژی اشتباه است؟ یعنی پسوند لورژی چه معنایی میدهد؟

در پاسخ باید گفت که متالورژی به معنای شناخت فلز نیست، بلکه به معنای کار با فلز است. در واقع متالورژی از ترکیب دو کلمه یونانی متالون و ارگون آمده است. متالون (metallon) به معنای فلزات و ارگون (ergon) به معنای کار میباشد. پس در واقع مهندسین متالورژی علاوه بر یادگیری و شناخت دنیای فلزات، در مورد نحوه کار با فلزات نیز آموزش میبینند و فرایندهای مختلف بر روی فلزات بررسی میکنند.

آرتان پرس