در جریان رکود اقتصادی سال های اخیر در ایران، صنعت فولادسازی هم وارد رکود شد. در مورد دلیل رکود صنعت فولادسازی ایران مقالات زیادی نوشته است ولی اصلی ترین و بهترین دلیلی که در مقالات علمی و ژورنالیستی در مورد دلیل رکود اعلام شد، رکود صنایع مصرف کننده فولاد بود.
دو صنعتی که بیشترین میزان تقاضای فولاد را دارند صنعت ساختمان و صنعت خودروسازی هستند که در این سال ها به خصوص بعد از تشدید تحریم های غرب علیه برنامه هسته ای ایران، هم صنعت ساختمان راکد بود و هم صنعت خودروسازی توان رشد خود را از دست داد. از طرف دیگر ایران در این سال ها حتی در صورت فروش نفت امکان وارد کردن منابع مالی خود را به داخل کشور نداشت، همین مساله باعث شد تا اجرای پروژه های زیرساختی -که یکی دیگر از مصرف کنندگان فولاد است- هم کاهش یابد. در میان سال ها هم منابع مالی داخلی کافی برای اجرای پروژه های زیرساختی نبود و هم سرمایه گذاران خارجی در این عرصه ورود نمی کردند و به دنبال آن پروژه های زیرساختی کمی در کشور اجرا شد .
اما بعد از برداشته شدن تحریم های اقتصادی علیه ایران و طی شدن دوره ای کوتاه برای بازسازی اعتماد از بین رفته بین ایران و شرکت های بزرگ بین المللی و برقرار شدن رابطه بانکی ایران با چندین بانک خارجی، به نظر می رسد بازار فولاد ایران به تدریج از رکود خارج می شود. بررسی گزارش های صنعت فولادسازی ایران نشان می دهد که این صنعت به تدریج در حال رشد است و ورود سرمایه ها به این بخش هم با سرعت بالایی رشد کرده است. آخرین و مهمترین خبری که در این عرصه شنیده شد تخصیص خط اعتباری ۱.۳ میلیارد دلاری توسط اتریش برای صنعت فولادسازی ایران بود.
در سال گذشته ۱۸.۴۶ میلیون تن فولاد نیمه آماده در ایران تولید شد که نسبت به مدت مشابه سال قبل از ان با افزایش ۱۱ درصدی همراه بود . در این بازه زمانی ۱۸.۱۵ میلیون تن فولاد آماده در ایران تولید شد که نسبت به سال قبل از ان ۴ درصد رشد داشت.آمار نشان می دهد در سال ۱۳۹۵ ایران ۶.۶۹ میلیون تن فولاد آماده و نیمه اماده صادر کرد که ارزش ان برابر با ۲.۶۹ میلیارد دلار بود. در سال گذشته حجم صادرات فولاد تولید ایران به بازارهای خارجی ۴۹ درصد و ارزش صادرات آن ۰.۳ درصد رشد کرد . دلیل رشد کمتر از انتظار ارزش صادرات فولاد ایران در مقایسه با حجم صادرات را می توان در کاهش قیمت این ماده اولیه صنعتی دید.
ایران درنظر دارد تا سال ۲۰۲۵ میلادی توان تولید خود را به ۵۵ میلیون تن و میزان صادرات خود را به ۲۰ تا ۲۵ میلیون تن برساند و به عنوان ششمین تولید کننده بزرگ دنیا معرفی شود. این کشور هم اکنون چهاردهمین فولادساز بزرگ دنیا است. صنعت فولادسازی ایران تا کنون از ۶۰ درصد ظرفیت تولید خود استفاده کرده است و با توجه به شرایطی که صنعت فولادسازی دارد انتظار نمی رود ایران بتواند بیش از ۶۷ درصد ظرفیت صنعتش را استفاده کند. البته در صورتی که ایران بتواند به این سطح برسد موفقیت بزرگی بدست آورده و به استاندارد جهانی نزدیک شده است زیرا هم اکنون به طور متوسط از ۷۲ درصد ظرفیت تولید فولاد دنیا استفاده شده است و ما بقی بلا استفاده است.
بنابراین صنعت فولادسازی ایران هم اکنون در حال خروج از رکود است و می توان امیدوار بود در آینده ای نه چندان دور هم اقتصاد ایران و هم صنعت فولادسازی به طور کامل از رکود خارج شوند.
دو صنعتی که بیشترین میزان تقاضای فولاد را دارند صنعت ساختمان و صنعت خودروسازی هستند که در این سال ها به خصوص بعد از تشدید تحریم های غرب علیه برنامه هسته ای ایران، هم صنعت ساختمان راکد بود و هم صنعت خودروسازی توان رشد خود را از دست داد. از طرف دیگر ایران در این سال ها حتی در صورت فروش نفت امکان وارد کردن منابع مالی خود را به داخل کشور نداشت، همین مساله باعث شد تا اجرای پروژه های زیرساختی -که یکی دیگر از مصرف کنندگان فولاد است- هم کاهش یابد. در میان سال ها هم منابع مالی داخلی کافی برای اجرای پروژه های زیرساختی نبود و هم سرمایه گذاران خارجی در این عرصه ورود نمی کردند و به دنبال آن پروژه های زیرساختی کمی در کشور اجرا شد .
اما بعد از برداشته شدن تحریم های اقتصادی علیه ایران و طی شدن دوره ای کوتاه برای بازسازی اعتماد از بین رفته بین ایران و شرکت های بزرگ بین المللی و برقرار شدن رابطه بانکی ایران با چندین بانک خارجی، به نظر می رسد بازار فولاد ایران به تدریج از رکود خارج می شود. بررسی گزارش های صنعت فولادسازی ایران نشان می دهد که این صنعت به تدریج در حال رشد است و ورود سرمایه ها به این بخش هم با سرعت بالایی رشد کرده است. آخرین و مهمترین خبری که در این عرصه شنیده شد تخصیص خط اعتباری ۱.۳ میلیارد دلاری توسط اتریش برای صنعت فولادسازی ایران بود.
در سال گذشته ۱۸.۴۶ میلیون تن فولاد نیمه آماده در ایران تولید شد که نسبت به مدت مشابه سال قبل از ان با افزایش ۱۱ درصدی همراه بود . در این بازه زمانی ۱۸.۱۵ میلیون تن فولاد آماده در ایران تولید شد که نسبت به سال قبل از ان ۴ درصد رشد داشت.آمار نشان می دهد در سال ۱۳۹۵ ایران ۶.۶۹ میلیون تن فولاد آماده و نیمه اماده صادر کرد که ارزش ان برابر با ۲.۶۹ میلیارد دلار بود. در سال گذشته حجم صادرات فولاد تولید ایران به بازارهای خارجی ۴۹ درصد و ارزش صادرات آن ۰.۳ درصد رشد کرد . دلیل رشد کمتر از انتظار ارزش صادرات فولاد ایران در مقایسه با حجم صادرات را می توان در کاهش قیمت این ماده اولیه صنعتی دید.
ایران درنظر دارد تا سال ۲۰۲۵ میلادی توان تولید خود را به ۵۵ میلیون تن و میزان صادرات خود را به ۲۰ تا ۲۵ میلیون تن برساند و به عنوان ششمین تولید کننده بزرگ دنیا معرفی شود. این کشور هم اکنون چهاردهمین فولادساز بزرگ دنیا است. صنعت فولادسازی ایران تا کنون از ۶۰ درصد ظرفیت تولید خود استفاده کرده است و با توجه به شرایطی که صنعت فولادسازی دارد انتظار نمی رود ایران بتواند بیش از ۶۷ درصد ظرفیت صنعتش را استفاده کند. البته در صورتی که ایران بتواند به این سطح برسد موفقیت بزرگی بدست آورده و به استاندارد جهانی نزدیک شده است زیرا هم اکنون به طور متوسط از ۷۲ درصد ظرفیت تولید فولاد دنیا استفاده شده است و ما بقی بلا استفاده است.
بنابراین صنعت فولادسازی ایران هم اکنون در حال خروج از رکود است و می توان امیدوار بود در آینده ای نه چندان دور هم اقتصاد ایران و هم صنعت فولادسازی به طور کامل از رکود خارج شوند.
منبع:فولاد نیوز
فرزانه سادات تیموری
دانشجوی ارشد دانشگاه تهران
این مطلب بدون برچسب می باشد.
ثبت دیدگاه