سایز میلگرد به چه معناست؟ آیا می‌دانید سایز میلگرد چه اهمیتی دارد؟ آیا نحوه تشخیص آن را می‌دانید؟ منظور از سایز میلگرد طول آن است یا قطر آن؟ سایز میلگرد بدون آج و با آج چه فرقی با هم دارد؟ میلگرد به عنوان یکی از مصالح مهم ساختمانی مورد توجه بسیاری از مهندسین و پیمانکاران ساختمانی قرار دارد.
از کاربردهای میلگرد می‌توان به آرماتوربندی بتن و یا ستون‌ها اشاره کرد که باعث تقویت شدن آنها می‌شود. میلگرد با توجه به مقاومت کششی بالایی که دارد در بتن که مقاومت کششی آن بسیار کم است، بکار می‌رود. از آنجایی که مهندسین ناظر باید برای هر کاربرد مورد نظر از میلگرد، اندازه متفاوتی از آن را استفاده کنند، بایستی اندازه آن را به خوبی تشخیص دهند. برای آشنایی با نحوه تشخیص سایز میلگرد ما را در این مقاله همراهی کنید.
*** دانستن سایز میلگرد چه اهمیتی دارد؟
میلگرد جزء محصولات مقاطع طویل در ایران است و براساس استاندارد روسیه و DIN آلمان تولید می‌شود. بزرگترین تولیدکننده میلگرد ایران کارخانه ذوب‌آهن میباشد. این میلگردها در دو نوع ساده و آجدار با گریدهای A2، A1 و A3 و با سایزهای ۶ تا ۴۰ میلیمتر در بازار عرضه می‌شوند.
در حقیقت منظور از سایز میلگرد همان قطر آن است. آنچه که در رابطه با اندازه میلگرد اهمیت پیدا می‌کند، کابرد این محصول فولادی است. در یک پروژه عمرانی، یکی از مصالح جدایی ناپذیر آن قطعا میلگرد میباشد. وزن و سایز میلگرد از عوامل مستقیم در تعیین قیمت میلگرد هستند.
مهم‌ترین استفاده میلگرد در صنعت ساخت و ساز و در بحث آرماتوربندی بتن میباشد. مهندسین ناظر برای استفاده درست از میلگردها طبق نقشه ساختمان باید میلگرد با سایز مشخص را در مکان مناسب تعبیه کنند. به همین دلیل دانستن روش‌های اندازه‌گیری اندازه های میلگرد برای مهندسین ناظر یک امر ضروری است.
در اینباره بیشتر بدانید: مشخصات میلگرد و پاسخ به سوالات متداول آن
*** روش‌های تشخیص سایز میلگرد
یک نکته قابل توجه در خصوص سایز میلگردها این است که اولا در صورتی که سایز میلگرد تحویل گرفته شده با سایز درخواستی تطابق نداشته باشد، از لحاظ محاسبات مهندسی صورت گرفته در پروژه به مشکل برخواهید خورد و از طرفی، از آنجائیکه قطرمیلگرد و وزن آن در برندهای مختلف دارای حاشیه رواداری مجازی است، و این حاشیه نسبت به استاندارد مستقیما بر روی وزن میلگرد تاثیر میگذارد، لذا در صورت هر گونه اشتباه بیش از حاشیه رواداری مجاز در سایز میلگرد، وزن میلگرد شما از بازه استاندارد خارج شده و خطرات جانبی برای اطمینان در کاربرد را به همراه خواهد داشت.
این حساسیت در مورد برخی میلگردهای سبکتر و سنگیتر بیشتر مورد توجه قرار میگیرد. به عنوان مثال در مورد میلگرد ظفر بناب که وزن کمتری نسبت به استاندارد دارد، و یا میلگرد میانه که در بیشتر سایزها سنگینتر از استاندارد است، نیاز به دقت بیشتر در اندازه گیری قطر میلگرد وجود دارد. برای تشخیص سایز میلگرد چندین روش وجود دارد که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت:
تشخیص چشمی سایز میلگرد
بسیاری از مهندسین ناظر باتجربه برای تشخیص اندازه میلگرد از روش کنترل چشمی استفاده می‌کنند. این روش با خطای زیادی همراه است و برای مهندسین تازه‌کار سخت‌تر هم میباشد. همچنین در یک کارگاه وقتی تعداد زیادی از میلگردها با سایزهایی که اختلاف چندانی باهم ندارند، بر روی هم قرار می‌گیرند؛ نحوه تشخیص سایز میلگرد از روی ظاهر را تقریبا غیرممکن می‌کند. معمولا توصیه می‌شود از این روش برای تشخیص سایز میلگرد استفاده نشود.
۱٫ استفاده از کولیس
کولیس یکی از ابزار مهم مهندسی میباشد که دقت آن در اندازه گیری سایز میلگرد و سایز تیرآهن مناسب است. در میلگردهای ساده برای اندازه‌گیری سایز میلگرد، باید فک‌های کولیس را بر روی سطح میلگرد قرار داد تا قطر آن اندازه گیری شود. اما اگر میلگرد از نوع آجدار باشد، لذا بایستی به نکاتی که در ادامه خواهیم گفت توجه داشته باشید. در اندازه‌گیری قطر میلگرد آج دار، بسته به نوع آج باید سه نوع قطر را درنظر گرفت.
- قطر اسمی
- قطر خارجی (با احتساب آج)
- قطر زمینه (بدون احتساب آج)
برای درک بهتر مثالی می‌زنیم. به عنوان مثال میلگرد ۱۶ را که دارای آج یکنواخت میباشد، در نظر بگیرید. حال باتوجه به استاندارد ملی ۳۱۳۲ که تحت عنوان “میلگردهای فولادی گرم نورد دیده- آزمون‌ها و ویژگی‌ها” در دسترس میباشد، برای این میلگرد قطر اسمی ۱۶ میلیمتر، قطر زمینه ۱۵ میلیمتر و قطر خارجی ۱۸ میلیمتر میباشد. لذا برای اندازه‌گیری میلگرد با سایز ۱۶ در یک کارگاه ساختمانی با استفاده از کولیس باید به عدد ۱۸ میلیمتر (با احتساب رواداری مجاز) برسید.
۲٫ استفاده از انگشتان دست
مهندسین حرفه‌ای و باهوش برای اندازه‌گیری میلگرد از قبل بند انگشتان خود را اندازه می‌گیرند. سپس با گذاشتن انگشتان دست خود بر روی میلگرد، اندازه آن را مشخص می‌کنند. این روش بسیار سریع و راحت میباشد و دقت نسبتا خوبی نیز دارد، اما برای مقایسه دو میلگرد با قطر ۱۶ و ۱۸ که تنها دو میلیمتر اختلاف دارند، کار سختی است و دقت آن پایین می‌آید. بهتر است از این روش برای مقایسه اندازه قطر دو میلگرد استفاده نشود و در مواقعی که سرعت عمل ملاک است، از این روش استفاده شود.
۳٫ استفاده از ریسمان یا طناب
معمولا ریسمان یا طناب در کارگاه‌های ساختمانی پیدا می‌شود و برای اندازه‌گیری سایز میلگرد به این گونه عمل می‌شود که طناب را دور محیط میلگرد قرار داده و با اندازه گیری محیط دایره‌ای شکل آن با استفاده از فرمول محیط دایره، می‌توان شعاع و قطر میلگرد را بدست آورد. این روش نیز با توجه به اینکه بایستی طول طناب بعد از اندازه‌گیری دور محیط میلگرد با خط‌کش اندازه‌گیری شود، دارای خطای زیادی خواهد بود و اساسا برای مواقعی که سرعت در کار مهم است، استفاده می‌شود.
۴٫ استفاده از آچار فرانسه
استفاده از آچار فرانسه برای تشخیص سایز میلگرد از دقت بالایی برخوردار خواهد بود به شرط آنکه از آچار فرانسه مدرج استفاده شود. اندازه‌گیری با آچار فرانسه مشابه کولیس میباشد. آچار فرانسه دارای فک ثابت و متحرکی میباشد که با قرار دادن قطر میلگرد در دهانه فک می‌توان سایز میلگرد را تخمین زد. پیشنهاد می‌شود اگر آچار و کولیس باهم در دسترس باشد از آچار استفاده شود، زیرا دقت اندازه‌گیری با آچار فرانسه در مقایسه با کولیس بالاتر است.
۵٫ استفاده از شابلون
شابلون تشخیص سایز میلگرد یکی از ابزاری است که مهندسین و معماران با استفاده از آن با دقت بسیار خوبی سایز میلگرد را اندازه می‌گیرند. در حقیقت شابلون وسیله‌ای است که از قبل با توجه به سایز میلگردها طراحی شده است و مهندسین برای تمییز دادن سایز میلگردها در کارگاه‌های ساختمانی از آن استفاده می‌کنند. جالب است بدانید که شابلون را از جنس‌هایی نظیر ورق‌های نازک کانال کولر و یا روبان می‌سازند. برای خرید شابلون میلگرد می‌توان آن را با اندازههای متفاوت قطر میلگرد از بازار تهیه کرد.
۶٫ گیج اندازه گیری سایز میلگرد
گیج در واقع حالت خاصی از شابلون میباشد که از جنس فولاد زنگ‌نزن ساخته شده است. با استفاده از گیج میلگرد می‌توان اندازه انواع میلگرد آجدار را تعیین کرد. درون بسته گیج‌های خریداری شده کاتالوگ راهنمایی برای استفاده صحیح از آن وجود دارد. نحوه استفاده از این ابزار بدین گونه است که ابتدا میلگرد را در دهانه باز گیج قرار داده و سپس هرجایی که سطح بیرونی میلگرد با گیج کاملا مماس شد، عدد ثبت شده بر روی گیج به عنوان سایز میلگرد تعیین می‌شود. گیج میلگرد در مواقعی باعث افزایش دقت در نحوه تشخیص سایز و اندازه میلگرد از روی ظاهر می‌شود.
۷٫ روش وزن کردن میلگرد
شاید دقیق‌ترین روش اندازه‌گیری سایز میلگرد نسبت به تشخیص چشمی روش وزن کردن باشد. در این روش باید میلگردها را قبل از آرماتوربندی آنها برای وزن کردن استفاده کرد. زیرا برای وزن کردن، یک شاخه ۱ متری از میلگرد نیاز است. این روش بدین صورت است که یک شاخه از میلگرد موردنظر برای اندازه‌گیری بر روی ترازو مخصوص گذاشته شده و با توجه به فرمولی که برای بدست آوردن وزن میلگرد موجود است، قطر میلگرد به عنوان سایز آن تعیین می‌شود. در شرایطی که ممکن است ترازو در اختیار نباشد، می‌توان از جدول وزنی اشتال برای تعیین وزن میلگرد استفاده کرد. فرمول محاسبه وزن میلگرد بصورت زیر است:
وزن مخصوص= ۷٫۸
عدد پی= ۳٫۱۴
نکته مهمی که در بحث انتخاب میلگرد در آرماتوربندی بتن باید به آن توجه داشت این است که نباید از میلگرد با سایزهای متوالی در کنار هم استفاده شود، زیرا امکان خطای انسانی برای انتخاب میلگرد مناسب را افزایش می‌دهد. توصیه‌ای که معمولا به مهندسین ناظر می‌شود این است که از کولیس دیجیتال در حین کار استفاده کنند، زیرا دقت اندازه‌گیری را نسبت به کولیس ساده افزایش می‌دهد و در نهایت منجر به بهبود نتیجه کار خواهد شد. و نکته دیگر هم اینکه اندازه سایز میلگرد بدون آج نسبت به میلگرد آجدار در هر یک از روش های فوق آسانتر و با خطای انسانی کمتری میباشد.
در اینباره بیشتر بدانید: شمش میلگرد و مشخصات آن برای تولید میلگرد
همچنین برای تشخصی میلگرد این ویدئو را در یوتیوب مشاهده کنید.
این مطلب بدون برچسب می باشد.
ثبت دیدگاه