پروفیل صنعتی و ساختمانی و ویژگی های مهم آنها

تفاوت پروفیل صنعتی و پروفیل ساختمانی چیست؟ آیا استفاده از پروفیل‌ها محدود به صنعت ساختمان می‌شود؟ چه عاملی باعث شده است که استفاده از پروفیل‌ها امروزه گسترده شود؟ پروفیل صنعتی و پروفیل ساختمانی در کدام صنایع به کار می‌رود؟ اره پروفیل بر صنعتی چیست و انواع آن چگونه است؟ تفاوت عمده پروفیل‌های فولادی در چیست؟ با آرتان پرس همراه باشید تا به بررسی این محصول فولادی پر کاربرد پرداخته شود.

*** پروفیل چیست

پیش از بررسی تخصصی تر پروفیل صنعتی ابدا بهتر است بدانیم که معنی لغوی پروفیل چیست. پروفیل عبارت است از ثابت بودن مقطعی در اندازه و طول مشخص. اما در زبان لاتین به تجهیزات مورد استفاده در ساخت پنجره، لوله و نمای ساختمان‌ها گفته می‌شود. تیرآهن سبک و سنگین ، قوطی فولادی (شکل زیر)، نبشی و … از انواع پروفیل‌ ساختمانی به حساب می‌آیند.

*** تاریخچه پروفیل صنعتی

ستون‌های چوبی و سنگی در بناهای مهم و وتاریخی در هرجای جهان که هستند، به نوعی شکل دیگری از پروفیل صنعتی امروز است. با پیشرفت تدریجی علم، و کشف ویژگی‌های بنیادی فولاد، طراحان این سازه‌ها از پروفیل فولادی به عنوان یکی از اجزای مهم ساختمان استفاده کردند.

لازم به ذکر است که استفاده از پروفیل ساختمانی به دلیل شکل خاص آن، به مدت‌های خیلی قبل بر می‌گردد. اما استفاده از پروفیل‌های صنعتی همرمان با دوران انقلاب فولاد و توسعه آن بوده است. اما چه تفاوتی بین پروفیل ساختمانی و صنعتی است؟

در صنعت ساختمان از مقاطع فولادی زیادی استفاده می‌شود که از مهمترین آنها می‌توان به تیرآهن، میلگرد، نبشی و … اشاره کرد. اما در کنار این مقاطع از پروفیل و اهمیت آن نمی‌توان چشم پوشی کرد. پروفیل‌ها دسته‌ای از محصولات فولادی‌اند که هم در صنعت و هم در ساختمان استفاده می‌شوند. به این دسته از پروفیل‌هایی که در صنعت مورد استفاده قرار می‌گیرد، پروفیل صنعتی می‌گویند.

در این مقاله به بررسی انواع پروفیل‌ها به خصوص صنعتی و ساختمانی، انواع، ابعاد و مشخصات آنها خواهیم پرداخت. همچنین تولید این محصول از ورق سیاه نیز بررسی خواهد شد. با آرتان پرس همراه باشید.

 

*** انواع پروفیل های مرسوم در بازار

پروفیل انواع گوناگونی دارد، که در ادامه به هر یک از آنها خواهیم پرداخت. همراه آرتان پرس باشید.

***پروفیل ساختمانی

همانطور که از اسمش مشخص است، این نوع پروفیل‌ها همانطور که در شکل زیر نشان داده شده است، در صنعت ساختمان به کار می‌رود. درب و پنجره از پروفیل‌های ساختمانی به شمار می‌رود. ماده اولیه در ساخت پروفیل‌های ساختمانی ورق فولادی است، این پروفیل‌ها توسط خمکاری به کمک غلتک تولید می‌شوند. و درزهای آنها نیز جوش داده می‌شود. از پروفیل‌های مهمی که در ساختمان به کار می‌روند، عبارتند از؛

*** قوطی فولادی

این پروفیل به صورت قوطی مربع و یا مستطیل استو در سایزهای مختلفی تولید و روانه بازار می‌شود. در شکل زیر قوطی فولادی نشان داده شده است.

 

*** پروفیل پنجره چیست

این پروفیل‌ها در ساخت پنجره به کار می‌روند، که با نام‌های پروفیل سپری، دولبه و یک لبه نیز شناخته می‌شوند.

 

*** پروفیل لنگه دری

از این پروفیل‌ها شکل خاصی دارند که در ساخت چارچوب درها استفاده می‌کنند. پروفیل فرانسه و رومی دو نوع مهم پروفیل لنگه دری هستند.

 

*** ابعاد پروفیل صنعتی

از آنجائیکه از ورق سیاه در تولید پروفیل صنعتی استفاده می‌شود، که ضخامت بالایی دارد، بنابراین به این پروفیل فولادی، پروفیل سنگین نیز گفته می‌شود. وزن و ضخامت پروفیل‌ها با هم متفاوت است، چون ضخامت ورقی که در تولید آن به کار می‌رود، متغیر است. معمولا یکی از اجزای جدایی ناپذیر در پروژه ‌های بزرگ صنعتی، پروفیل صنعتی است.

پروفیل صنعتی انواع گوناگونی دارد و بیشتر در صنایعی مانند نظامی، خودرو، تجهیزات مهم صنعتی و … به کار می‌رود. به پروفیل صنعتی پروفیل سنگین نیز گفته می‌شود. پروفیل صنعتی با توجه به ابعاد و شکل منحصر به فرد خود، کارایی‌های خاصی هم در صنعت و هم در ساختمان دارند. سازه‌های بزرگ فلزی، پل‌ها، بوردهای تبلیغاتی، خرپاهای عظیم و … مثال‌های دیگری از پروفیل صنعتی هستند. همچنین کارگاه‌هایی که ساخته می‌شوند برای حفظ استحکام، نیاز به ستون دارند، که در آن قسمت پروفیل به کار گرفته می‌شود.

 

 

*** تفاوت ابعاد پروفیل صنعتی و ساختمانی

یکی از عمده تفاوت‌های پروفیل صنعتی و ساختمانی در این است که پروفیل صنعتی دارای ضخامت و ابعاد بزرگتری است. و بالطبع آن این پروفیل در مقایسه با پروفیل ساختمانی استحکام و مقاومت بالایی خواهد داشت و در نتیجه در طراحی‌های بزرگ به کار می‌رود. ماده اولیه در ساخت هر دو پروفیل، ورق فولادی است.

یکی دیگر از تفاوت‌ها، به تغییرات در زندگی روزمره انسان برمی‌گردد. با رواج آپارتمان نشینی و زندگی شهری، مقاطع فولادی نیز بیشتر مورد استفاده قرار گرفتند. و استفاده از آنها نیاز به دانش بیشتری در حوزه مهندسی مواد و مکانیک پیدا کرد. به عنوان مثال با پیشرفت در ساخت انواع برج‌ها و ساختمان‌های بلند، همچنین احداث مراکز تجاری مرفه و زیبا، نیاز به اسکلت بندی مناسب در صنعت ساختمان نیز بیشتر شده است. و بایستی با بهره‌گیری از دانش و علم متخصصان این حوزه، از مناسب‌ترین مقاطع فولادی در زمینه صنعت ساختمان استفاده کرد.

بنابراین با وجود اینکه در ابتدا شکل ساده‌تری از فولاد را در صنعت ساختمان استفاده می‌کردند، با پیشرفت علم و با دستیابی به خواص و ظرفیت‌های فولاد، امروزه از مقاطع فولادی در بعد صنعتی را در ساخت و ساز نیز استفاده می‌کنند.

*** مشخصات پروفیل صنعتی

ضخامت بالای پروفیل‌های صنعتی باعث می‌شود که جوش پذیری و کیفیت جوش آنها در طراحی‌های بزرگ بالا باشد. و با اتصال و جوشکاری سایر متعلقات به آنها، امکان طراحی را برای متخصصین فراهم می‌آورد، که این یکی از نقاط قوت پروفیل‌های سنگین است. هرچند در برخی موارد از طریق پیچ و مهره نیز اتصالات را انجام می‌دهند.

شکل پروفیل صنعتی به صورت چهار گوش می‌باشد، و به دلیل این شکل خاص، آن را box section نیز می‌نامند.  اندازه آن در محدوده ۱۰ تا ۴۰۰ میلیمتر می‌باشد. همچنین لازم به ذکر است که این پروفیل‌ها در شکل‌های مختلفی ساخته می‌شوند. و خریداران شکل مورد نظر خود را بسته به نیاز خود خریداری می‌کنند. هر چند پروفیل‌هایی که در ایران تولید می‌شوند معمولا از کیفیت قابل قبولی برخوردار هستند، اما این پروفیل‌ها از لحاظ کیفیت انواع گوناگونی دارند که خریداران بایستی براساس بودجه و هزینه آن را در نظر بگیرند.

پروفیل های صنعتی با توجه به کاربرد خاصی که دارند به شکل های مختلفی تهیه می شوند و علاوه بر شکل آنها هنگام خرید، باید قیمت و کیفیت آن ها هم در نظر گرفته شود که معمولاً کارخانه های تولید کننده پروفیل هایی که در ایران فعالیت دارند این محصولات را با کیفیت بالایی به بازار عرضه می کنند و شما می توانید با توجه به نوع هدف و میزان بودجه‌ای که در اختیار دارید پروفیل صنعتی مد نظر خود را خریداری نمایید.

پروفیل صنعتی در کیفیت‌های مختلفی تولید و روانه بازار می‌شود. اما آنچه که مورد نظر متخصصین است، پروفیل درجه یک است. اما در مواردی که حساسیت کار کمتر است، می‌توان از پروفیل‌های با کیفیت کم نیز استفاده کرد.

 

*** کاربرد پروفیل صنعتی

پروفیل‌های صنعتی بنابراین در همه جا حضور دارند، با توجه به اینکه ابعاد آن گستردگی بالایی دارد، کاربردهای آن نیز گسترده می‌شود. از پروفیل‌های با مقاطع کوچک در کناره راه پله‌ها و نرده کشی در اطراف کارخانجات و حصار کشی زمین‌ها به کار می‌رود. پروفیل‌های با مقاطع بزرگتر در صنعت ساختمان با نام قوطی به کار می‌روند. ضخامت قوطی‌ها از ۱٫۵ تا ۸ میلیمتر متغیر است، و در ساختن ستون‌ها و اسکلت فلزی به کار‌ می‌رود. در برخی موارد پروفیل‌ها را با خواص و استحام بالایی می‌سازند که در این حالت می‌توان آنها را در شاسی وسایط نقلیه بزرگ و نفت کش‌ها استفاده کرد.

به برخی دیگر از کاربردهای پروفیل‌ها به صورت تیتر وار اشاره می‌شود.

۱-      استفاده از پروفیل‌های مربعی در صنایع خودروسازی

۲-      استفاده از پروفیل در ساخت پایه میز و صندلی

۳-      استفاده از پروفیل Z در سقف سوله‌ها (شکل زیر)

همچنین در برخی مواقع پروفیلی که در صنعت ساختمان به کار می‌رود داخل آن را با بتن پر می‌کنند، تا به مقاومت فشاری بالای بتن در برابر نیروهای وارده نیز دست یابند. مقاومت کشیی بالای آهن آلات در کنار مقاومت فشاری بالای بتن باعث می‌شود کامپوزیتی در اختیار طراحان قرار گیرد که استحکام سازه‌ها را تضمین می‌کند.

برخی ویژگی‌های مشترک بین پروفیل صنعتی و ساختمانی عبارتند از؛ استقامت بالا، وزن کم، عمر طولانی

یکی از فاکتورهای مهم در پروفیل صنعتی قیمت آن است، که از اهمیت بالایی برخوردار است، چون که هزینه آن رابطه مستقیمی با هزینه تمام شده برای پروژه دارد. قیمت این نوع پروفیل معمولا همیشه در حال نوسان است، و دلیل آن این است که قیمت پروفیل صنعتی رابطه مستقیمی با قیمت ورق سیاه به کار رفته در فرآیند تولید آن دارد. فرآیند تولید این محصول فولادی با توجه به ابعاد بزرگ آن زمان بر می‌باشد.

*** اره پروفیل بر صنعتی

*** پروفیل سبک (مبلی) چیست

این پروفیل از ورق روغنی تولید می‌شود و سطح صاف و ظاهری روشن دارد. به دلیل لینکه ماده اولیه استفاده شده در این پروفیل ابعاد و وزن کمی دارد، به پروفیل سبک نیز معروف است. در شکل زیر نمونه ای از پروفیل سبک را مشاهده می کنید.

استاندارد مورد استفاده در تولید این نوع پروفیل ST12 و ST14 است. انعطاف پذیری این پروفیل‌ها خوب بوده و به این دلیل این پروفیل‌ها را در ساخت لوازم خانگی و پایه مبل استفاده می‌کنند.

 

*** تفاوت پروفیل صنعتی (سنگین) و سبک

همانطور که اشاره شد پروفیل سبک از ورق روغنی به دست می‌آید، در حالیکه پروفیل صنعتی و ساختمانی با عنوان پروفیل سنگین نیز شناخته می‌شوند.

یکی دیگر از تفاوت‌های این دو آن است که نوع سبک ضخامتی کمتر از ۱٫۵ و نوع سنگین ضخامت بالاتر از ۱٫۵ میلیمتر را دارد.

پروفیل سنگین در مواردی که نیاز به تحمل بار زیاد است، به کار می‌رود. اما در جاهایی که تحمل بار زیاد ملاک نیست و زیبایی و ظاهر از اهمیت بالایی برخوردار است، از پروفیل سبک استفاده می‌کنند.

قیمت پروفیل سبک بالاتر از پروفیل سنگین است، دلیل آن به مواد اولیه در تولید آنها برمی‌گردد.  قیمت ورق روغنی که در تولید پروفیل سبک مصرف می‌شود قیمت بالایی را در مقایسه با ورق سیاه به عنوان ماده اولیه پروفیل سنگین دارد، اما با توجه به اینکه وزن پروفیل سنگین بیشتر از پروفیل سبک است، قیمت تمام شده آن بیشتر است.

 

*** تولید پروفیل صنعتی

تولید پروفیل صنعتی به این گونه است که در ابتدا توسط دستگاه برش عرض مورد نیاز از ورق سیاه بریده می‌شود. با توجه به اینکه پروفیل صنعتی انواع گوناگونی دارد، بسته به ابعاد آن، ورق یریده شده وارد خط تولید می‌شود. یکی از نکات عملی مهم در برش ورق سیاه این است که بایستی آن را کمی بیشتر از اندازه دقیق برید، تا مقداری فاصله‌ پرت برای جوشکاری آن در نظر گرفته شود.

در مرحله بعد بایستی دستگاه مورد استفاده کالیبره شود، تا شکل دهی ورق در ابعاد درستی صورت گیرد. در این مرحله دو لبه ورق به همدیگر مماس می‌شوند و در ادامه فرآیند جوش داده می‌شوند.

 

 

*** جوشکاری پروفیل

پس از آنکه ورق سیاه به صورت رول در آمد، درز آن را جوشکاری می‌کنند، برای اینکار دستگاه‌هایی در خط تولید پروفیل تعبیه شده است، که وظیفه آن جوشکاری سر تا ته درز بازر ورق رول شده می‌باشد. جوشکاری به صورت اتوماتیک صورت می‌گیرد. از جوش القایی (EIW Electrical Induction Welding) و یا جوشکاری مقاومتی جهت اتصال لبه‌ها استفاده می‌کنند.

مرحله بعد، خنک کاری پروفیل است. در این مرحله از واد شیمیایی مختلفی برای خنک کردن خط جوش استفاده می‌شود.

پس از آن شکل‌دهی نهایی پروفیل‌ها در چند مرحله صورت می‌گیرد. لازم به ذکر است که برای تولید این پروفیل، بایستی از قالب‌های پرسی سنگین استفاده شود، و بسته به ابعاد مدنظر پروفیل شکل می‌گیرد.

و در نهایت پروفیل‌های تولیدی در طول‌های استانداردی بریده و بسته بندی شده و در نهایت روانه بازار می‌شوند.

آرتان پرس