وزن پروفیل z یکی از علت هایی است که می توان گاهی بجای دیگر مقاطع از آن استفاده کرد. میدانیم که پروفیل در اصطلاح به مقاطعی گفته می‌شود که دارای طول بلند و معین با شکل مقطع ثابت باشند. در برخی از قسمت‌های یک ساختمان در حال ساخت بجای استفاده از مقاطعی مانند تیرآهن و میلگرد از پروفیل‌هایی با وزن کمتر مثل پروفیل زد استفاده می‌شود. وزن پروفیل z در مقایسه با سایر پروفیل‌ها کمتر است.
به سبب همین سبک بودن وزن پروفیل z، کاهش وزن سازه نیز یکی از مزایای استفاده از این پروفیل می‌باشد. پروفیل‌ها انواع مختلفی دارند و به واسطه آن وزن آنها نیز متفاوت خواهد بود. در ادامه با پروفیل زد آشنا خواهیم شد. همچنین خواهیم دانست که وزن پروفیل z چقدر است. برای آشنایی بیشتر با این محصول حتما در ادامه مطلب با ما همراه باشید.
*** تاریخچه استفاده از پروفیل z
شاید برایتان سوال پیش بیاید که نخستین بار چه زمانی ایده استفاده از پروفیل زد طراحی شد؟ اولین بار زمانی که مهندسان ساختمان‌های صنعتی به دنبال طراحی سقف‌ها به صورت مجزا و سپس اتصال آنها به یکدیگر بودند، ایده استفاده از پروفیل z به ذهنشان رسید.
در همین زمان بود که برای اتصال سقف‌های مجزا به قطعاتی نیاز پیدا کردند که توانایی باربری بالایی داشته باشد تا بتواند دو بخش را به یکدیگر متصل کنند. به ترتیب بود که پروفیل z طراحی و تولید شد. همچنین به دلیل اینکه وزن پروفیل z کم است، طراحی و استفاده از آن در دستور کار قرار گرفت.
*** پروفیل زد چیست؟
برای اینکه پروفیل z را بهتر بشناسید ابتدا باید با اصطلاح پروفیل آشنا باشید. پروفیل یکی از انواع مصالح ساختمانی می‌باشد که در طول معین، مقطع کاملا ثابتی دارد. پروفیل‌ها به دو دسته کلی باز و بسته تقسیم می‌شوند. از انواع پروفیل باز می‌توان ناودانی، نبشی، تیرآهن و میلگرد را نام برد. همچنین لوله و قوطی جزء پروفیل‌های بسته به حساب می‌آیند. پروفیل زد که با نام پرلین z نیز شناخته می‌شود، یکی از انواع پروفیل باز محسوب می‌شود که دلیل نامگذاری آن نیز شکل سطح مقطع آن است که شبیه حرف z انگلیسی می‌باشد.
کاربرد پروفیل‌ها بسیار گسترده است، از ساختمان و درب و پنجره گرفته تا انواع نرده. اما بطور کلی چون وزن پروفیل z در مقایسه با سایر پروفیل‌ها کمتر است، استفاده از آن در حوزه ساختمان سازی نیز بیشتر است.
*** تولید پروفیل z به چه صورت است؟
برای تولید پروفیل z باید از طریق شکل دهی انواع ورق اقدام کرد. نکته‌ای که باید بدانید این است که اگر از ورق سیاه برای تولید پروفیل زد استفاده شود، بعد از تولید حتما باید به روش گالوانیزه گرم پوشش دهی شود. همچنین تولید پروفیل زد با ورق‌های سیاه تنها با ورق‌هایی با ضخامت پایین امکان پذیر است. دلیل این امر نیز این است که وزن پروفیل z باید کم باشد، لذا از ورق‌هایی با ضخامت پایین استفاده می‌شود.
مطابق استاندارد داخلی، پروفیل z به روش نورد سرد و با استفاده از ورق‌های زیر تولید می‌شود.
- ورق گرم نورد دیده مطابق با استاندارد ملی ایران به شماره ۳۶۹۴
- ورق روغنی نوردیده طبق استاندارد ملی ایران به شماره ۵۷۲۲
همانطور که می‌دانید نوع ورق استفاده شده در تعیین قیمت پروفیل نهایی موثر خواهد بود. در مرحله نخست باید کویل‌های ورق را به وسیله دستگاه کلاف بازکن وارد خط تولید پروفیل زد کرد. سپس با توجه به سایز پروفیل مورد نظر، ورق‌ها برش داده می‌شوند. در مرحله بعد به کمک دستگاه کلاف جمع کن، نوارهای برشکاری شده جمع و وارد بخش پرسکاری می‌شود. سپس در مرحله بعد پروفیل زد با استفاده از دستگاه‌های بریکت و رول فرمینگ شکل دهی و تولید می‌شود. در مرحله آخر نیز پروفیل‌های z در طول‌های ۶ متری برش خورده و برای عرضه در بازار بسته بندی می‌شوند. وزن پروفیل z نیز در مرحله تولید با توجه به سایزهایی که ورق برش می‌خورد تعیین می‌شود.
*** استانداردها و مشخصات پروفیل z
در کشورهای مختلف جهان مقاطع فولادی براساس استانداردهای مختلفی تولید می‌شوند. پروفیل زد در ایران مطابق استاندارد ملی با ۷۳۳۵ تولید می‌شود. مشخصات این پروفیل‌ها براساس جدول اشتال خواهد بود. لازم بذکر است که استاندارد ۷۳۳۵ در سال ۱۳۸۲ مطابق با استانداردهای اروپایی تصویب شد.
سایز، ضخامت و وزن پروفیل z از جمله مشخصات مهم این محصول به حساب می‌آیند. در ادامه هر کدام از مشخصات این مقطع را توضیح خواهیم داد.
*** پروفیل زد در چه سایزهایی تولید می‌شود؟
ابعاد و ضخامت‌های پروفیل زد بنابه درخواست مشتری خواهد بود. اگر لبه‌های پروفیل z را بال و ما بین آن را جان در نظر بگیریم، پشت تا پشت دو بال که برابر اندازه جان خواهد بود، بیانگر سایز پروفیل می‌باشد. پروفیل زد معمولا در ضخامت‌های ۲ تا ۵ میلیمتر، ارتفاع ۱۴ تا ۳۰ سانتیمتر و با طول ۶ متر تولید می‌شود.
*** وزن پروفیل z چقدر است؟
یکی از مشکلاتی که طراحان و مهندسان سازه‌های بزرگ با آن مواجه بودند، مسئله وزن کلی ساختمان و استحکام نسبی پی و پایه ساختمان در نگهداری وزن آن بوده است. با تولید پروفیل z و ورود آن به عرصه صنعت ساخت و ساز، تحول بزرگی ایجاد شد.
جنس پروفیل زد اغلب از آلومینیوم می‌باشد. با ورود این محصول به ساختمان سازی و جایگزین شدنش با سایر فلزات و مقاطع، تقریبا نیمی از وزن کلی فلزات بکار رفته در ساختمان کاهش پیدا کرد و این به معنای انقلاب اساسی در حوزه ساختمان سازی می‌باشد. وزن پروفیل z به طور معمول بین ۴ تا ۱۰ کیلوگرم متغیر است و این وزن به نوع آن بستگی دارد.
*** جدول وزن پروفیل z
در ادامه جدول وزن پروفیل z با توجه به انواع این محصول ارائه شده است.
| سایز پروفیل | ضخامت پروفیل z | وزن برحسب کیلوگرم بر متر |
| Z16 | ۲ ۲.۵ ۳ | ۴.۹ ۶ ۷.۲ |
| Z18 | ۲ ۲.۵ ۳ | ۵.۲ ۶.۵ ۷.۷ |
| Z20 | ۲ ۲.۵ ۳ ۳.۵ | ۵.۵ ۶.۸ ۸ ۹.۵ |
| Z22 | ۲ ۲.۵ ۳ ۳.۵ | ۵.۸ ۷.۲ ۶.۸ ۱۰ |
*** مزایای پروفیل زد چیست؟
پروفیل زد دارای مزیت‌های مهمی می‌باشد که در ادامه آنها را بیان می‌کنیم.
- مهم‌ترین مزیت پروفیل z توانایی منحصر به فرد آن در تحمل بارهای کششی است. در همه سازه‌های فلزی از پروفیل z استفاده می‌شود که نشان از اهمیت این محصول می‌دهد.
- استفاده از این پروفیل در مناطق زلزله خیر، چرا که باعث افزایش استحکام کلی ساختمان می‌شود.
- این نوع از پروفیل، چارچوب فلزی سازه را با مقاومت بیشتری حفظ می‌کند. با وجود این پروفیل، تهدیدهایی مانند طوفان‌های ناگهانی یا فرسایش خاک، آسیب‌های کمتری به کلیت ساختمان وارد خواهند کرد.
- آسانتر بودن حمل و نقل این پروفیل در مقایسه با سایر مصالح ساختمانی که باعث می‌شود در مسیر حمل و نقل آسیبی به آن وارد نشود.
- پروفیل زد به وسیله‌ی انواع پیچ و مهره در سازه‌ها به کار می‌رود. در نتیجه، بازرسی و عیب یابی آن راحتتر بوده و امکان تعویض قطعات بی‌کیفیت یا دارای عیب، بسیار آسان است.
- قابلیت بازیافت این پروفیل باعث شده تا این محصول با محیط زیست سازگار باشد.
- با توجه به اینکه وزن پروفیل z کم است، استفاده از آن باعث می‌شود تقریبا ۴۰ درصد از وزن سازه کاسته شود.
*** پروفیل زد چه کاربردی دارد؟
همانطور که گفتیم با توجه به اینکه وزن پروفیل z کم است، استفاده از آن اغلب در ساختمان سازی رایج است. اما علاوه بر ساختمان سازی این محصول دارای کاربردهای دیگری نیز می‌باشد که در ادامه بیان می‌کنیم.
- استفاده در صنعت کشتی سازی و سایر مصارف صنعتی
- جهت افزایش استحکام سقف سالن‌های چند طبقه با وزن زیاد و سقف کارخانجات
- برای افزایش استحکام سازه‌های کوچکتر از کارخانه یا ساختمان‌های چند طبقه
- استفاده در ریل و پایه‌های راه‌آهن
- برای ساختن فریم فلزی
*** نتیجه گیری
پروفیل z از جمله محصولات پرکاربرد در صنعت می‌باشد که به واسطه وزن پایین آن معروف شده است. پایین بودن وزن پروفیل زد باعث شده تا جهت کاهش وزن سازه‌های کوچک و بزرگ از آن استفاده شود. ابعاد و سایز این محصول در تعیین وزن آن تاثیرگذار هستند. با توجه به سایزهای مختلف، وزن این محصول متفاوت خواهد بود. بطور کلی کاربرد این محصول نیز به وزن آن بستگی دارد. بنابراین دانستن وزن پروفیل z بسیار کمک کننده خواهد بود. امیدواریم تا با مطالعه مقاله فوق پاسخ سوال‌هایتان را دریافت کرده باشید.
این مطلب بدون برچسب می باشد.
ثبت دیدگاه