اتصالات گالوانیزه امروزه با توجه به خواص و مزایای برتری که دارد از تقاضای بالایی هم برخوردار است. با توجه به استحکام بالا و در دسترس بودن مواد اولیه اتصالات فلزی نسبت به انواع دیگر اتصالات به صورت بسیار بیشتری در ساخت تجهیزات مورد استفاده قرار میگیرد. اما در صنایع مختلف، اتصالات دنده ای که از فولاد یا آهن ساخته شده اند، به دلیل مشکل نشتی و عدم آب بندی می توانند در معرض خطر خوردگی قرار گرفته و در طولانی مدت دچار شکست شوند، از این رو برای افزایش مقاومت این محصولات طبق فرآیندی به نام گالوانیزاسیون، از پوشش برای محافظت و مقاومت از قطعه در برابر خوردگی و زنگ زدگی استفاده می شود تا علاوه بر مقاوم سازی فولاد و آهن از خرابی سیستم در طولانی مدت نیز جلوگیری کند.
برای این هدف امروزه از اتصالات با پوشش هایی از جنس گالوانیزه استفاده می شود. در واقع اتصالات دنده‌ای یکی از رایج‌ترین انواع اتصالات فلزی گالوانیزه هستند که از مهم‌ترین محدودیت آنها در این است که در سایز‌ها و اندازه‌های مشخص شده‌ای در حدود ۱۰ تا ۱۲ سانتی متر تولید می‌شوند. همچنین در زمان اجرای لوله کشی از نوارتفلن، کنف و یا خمیر لوله کشی نیز برای جلوگیری از نشتی در این اتصالات استفاده می شود با این حال فولاد گالوانیزه بکار رفته در ساخت یک جایگزین مناسب برای فولاد های ضد زنگ آستینیتی و یا آلومینیوم می باشد.
ساخت اتصالات گالوانیزه
از رایج ترین اتصالاتی که در صنایع مختلف مورد استفاده قرار میگیرد اتصالات گالوانیزه می باشند که توسط پوششی از جنس گالوانیزه، نسبت به خوردگی مقاوم سازی شده اند. این اتصالات طبق استاندارد ها به دو دسته ی سیاه و سفید طبقه بندی می شوند و در انواع صنایع مختلف مانند نفت و گاز، انتقال آب، بخار و یا هوا و.. از آنها استفاده می‌کنند.
گالوانیزه کردن اتصالات فلزی درواقع پوشش دادن یک لایه ی فلزی نازک بر روی آلیاژ فلزی اصلی می باشد که از راه های مقاوم سازی خطوط لوله و اتصالات در برابر خوردگی می باشد. این لایه نسبت به آلیاژ اصلی مقاومت بیشتری در برابر خوردگی از خود نشان می دهد و در صورتی که در تماس با محلول های اسیدی و شیمیایی قرار بگیرد، بدون اینکه آسیبی به آن وارد شود، می تواند محلول را انتقال دهد.
این اتصالات گالوانیزه از روش ریخته گری و با استفاده از قالب طبق استاندارد های NPT و BTS تهیه می شوند درواقع در استخری از فلز مذاب، اتصالات آهنی و فلزی را غرق می کنند و سپس آنها را سرد کرده تا پوشش روی آنها تثبیت شود.
پس از ریخته گری این اتصالات به واحد تراشکاری منتقل شده و بعد از ظریف کاری به صورت فلزی سیاه به واحد گالوانیزه انتقال می یابد و فولاد سیاه با لایه‌ای نازک از عنصر روی پوشانده می‌شود. روش ساخت اتصالات گالوانیزه، به دو طریق نورد گرم و نورد سرد انجام می‌شود که در روش گالوانیزه گرم به خاطر اعمال حرارت زیاد و ضخامت بیشتر فلز روی، قطعات از کیفیت بهتری برخوردار هستند. در مقابل گالوانیزه کردن اتصالات به روش سرد بسیار کم هزینه‌تر و ساده‌تر از روش گرم است و در اتصالات پیچ و مهره‌ای کاربرد دارد.
از نکات قابل توجه در گالوانیزه کردن اتصالات این است که مواد گالوانیزه نباید هیچ گونه ناخالصی داشته باشند زیرا در صورت وجود ناخالصی، مواد به خوبی جذب فلز نخواهند شد و در مدت زمان کمی دچار خوردگی شیمیایی یا زنگ زدگی می شوند.
روش های گالوانیزاسیون اتصالات فلزی
روش های مختلفی برای گالوانیزاسیون انواع اتصالات وجود دارد از جمله:
• روش hot-dip
این روش در میان دیگر روش های گالوانیزاسیون، علاوه بر مقرون به صرفه بودن سرعت بالایی داشته و شامل غوطه ور کردن فلز پایه در مخزن روی مذاب می باشد. در این روش فلز باید به صورت مکانیکی و شیمیایی تمیز شود تا از اتصال قوی بین فلز و پوشش، اطمینان حاصل شود.
• روش پیش گالوانیزه
این روش بر روی فولاد های از پیش شکل گرفته انجام می شود. این روش شبیه به روش hot-dip می باشد با این تفاوت که پوشش یکنواخت تری ایجاد می کند. اما به دلیل اینکه ورق گالوانیزه شده به قسمت های کوچکتر برش داده می شوند، لبه های برش خورده در معرض خوردگی و اکسیداسیون قرار می گیرند.
• روش الکتروگالوانیزه
در این روش بر خلاف روش های قبلی، از حمام مذاب روی استفاده نمی شود بلکه از یک جریان الکتریکی در محلول الکترولیت برای انتقال یون ها بر روی فلز استفاده می شود. در این روش می توان با افزودن آلیاژ های دیگر پوششی یکنواخت و صاف بر روی فلز ایجاد کرد.
چگونگی عملکرد پوشش های گالوانیزه
اتصالات گالوانیزه به چند روش می توانند از فلز محافظت کنند. ابتدا با ایجاد پوشش اولیه، از فلز در برابر رطوبت محافظت کرده و باید آن قدر ضخیم باشد تا بتواند فلز را در برابر خراشیدگی نیز حفظ کند. از طرفی می تواند از فلز در برابر خوردگی گالوانیکی که از اتصال دو فلز با ترکیب الکتروشیمیایی متفاوت در مجاورت محلول الکترولیت ایجاد می شود نیز محافظت کند.
کاربرد اتصالات گالوانیزه
از اتصالات گالوانیزه برای تغییر در مسیر لوله کشی، تغییر اندازه قطر لوله و ایجاد انشعاب در لوله استفاده می شود که رایج ترین کاربرد این اتصالات در صنایع نفت و گاز و همچنین انتقال انواع سیالات است. اما باید توجه کرد این اتصالات را نباید برای گاز کشی استفاده کرد زیرا روکش فلز در معرض گاز از بین رفته و مسیر لوله کشی را مسدود می کند.
انواع اتصالات گالوانیزه
اتصالات گالوانیزه بر اساس نوع کاربرد می توانند به چند دسته تقسیم بندی شوند، این دسته بندی ها شامل انواع اتصالات جوشی، اتصالات دنده ای و اتصالات فلنچ دار می باشند. همچنین این دسته بندی ها به صورت جزئی تر شامل انواع اتصالات زانوئی، درپوش ها، اتصالات سه راهی و … می باشند.
· اتصالات جوشی گالوانیزه
این اتصالات توسط جوشکاری به لوله های پای پینکی متصل می شوند.
· اتصالات دنده‌ای گالوانیزه
این اتصالات توسط دنده هایی که بر روی لوله ها و اتصالات قرار گرفته است، به یکدیگر متصل می شوند با این حال عیب اصلی این اتصالات، سایز محدود تولید آنها می باشد.
· اتصالات فلنج دار گالوانیزه
این اتصالات در لوله های گالوانیزه استفاده می شوند و به صورت دنده ای یا جوشی به سر لوله ها متصل شده و توسط پیچ و مهره به لوله محکم می شوند. این اتصالات از جنس چدن بوده و در زمانی که نیاز به تغییر مسیر لوله وجود داشته باشد از این اتصالات استفاده می شود.
جمع بندی
همان طور که گفته شد مواد اولیه ساخت اتصالات، روش ساخت و نوع گالوانیزاسیونی که برای این اتصالات صورت می گیرد، به شدت بر روی کیفیت لوله کشی اثر گذار می باشد که بهتر است قبل از خرید با توجه به کاربرد مورد نظر، به این موارد نیز توجه ویژه ای داشت.
این مطلب بدون برچسب می باشد.
ثبت دیدگاه