در واقع کمپانی‌هایی مانند ویتول با بهره‌گیری از جسارت و تخصصی که در عرصه فروش به دست آورده‌اند، عملا تولیدکنندگان نفت خام را به واسطه‌یی برای فروش محموله‌ها نیازمند کرده‌اند. رییس کمپانی ویتول در گفت‌وگویی خواندنی که با بلومبرگ انجام داده از خاطره‌یی مربوط به فروش نفت از سوی این کمپانی به نیروهای در حال مبارزه با قذافی در لیبی اشاره می‌کرد. فروشی که با ریسک به‌شدت بالایی همراه بود اما ذات طلای سیاه ویتول را مجاب به انجام آن کرد. این گزاره‌ها همگی به خوبی اهمیت «بازاریابی» و سطح رقابتی شدید میان فروشندگان نفت خام در بازارهای جهانی را به تصویر می‌کشد. بر همین اساس است که کشورهای تولید‌کننده نفت خام، اگرچه از جنبه‌یی دارای منافع مشترک در تقابل با مصرف‌کنندگان این سوخت هستند، اما رقبای جدی یکدیگر در بازار نفت خام و جذب مشتری‌های بیشتر به‌شمار می‌روند. به همین واسطه است که خبر «تبدیل شدن ایران به دومین تامین‌کننده نفت خام کره‌جنوبی» در سه ماهه نخست ۲۰۱۷ خبری بسیار مهم به‌شمار می‌رود. این خبری است که رویترز آن را در روز دوشنبه منتشر کرد و نشان داد که ایران توانسته جایگاهی که در این سال‌ها دراختیار «عراق» قرار گرفته بود، به چنگ آورد.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از تعادل ، اوپک سازمانی است که بر پایه اجماع شکل گرفته است. پایه‌گذاران این سازمان از همان ابتدا بر این باور بودند که هر تصمیمی باید همواره با موافقت «تمام» اعضا گرفته شود و مبنای تصمیمات نباید براساس «حداکثر» آرا باشد. به همین واسطه است که در سال‌های اخیر هیچ‌گاه دبیرکل اوپک از میان کشورهای ایران و عربستان که در انتخاب هر کدام کشور مقابل رای مخالف را داشته است، انتخاب نمی‌شود. در دوران سکانداری دولت دهم و در سال ۲۰۱۱ اما ایران بدون درنظر گرفتن عواقب یک تصمیم، با حذف نظام سهمیه‌بندی این سازمان و رعایت سقف ۳۰ میلیون بشکه‌یی تولید موافقت کرد. این تصمیم تنها یک سال بعد عواقب نامناسب و مشکل‌زای خود برای ایران را به تصویر
کشید.
تصمیمی که بیژن زنگنه وزیر نفت همواره از آن با نام «اشتباه تاریخی» یاد می‌کند. از بین رفتن نظام سهمیه‌بندی سبب شد ایران که از سال ۲۰۱۲ با شدیدترین نوع تحریم‌ها مواجه شده بود، عملا قافیه را به رقبای خود در منطقه که برخلاف تصورها نه فقط عربستان بلکه از آن مهم‌تر عراق بود، ببازد. باز تاریخی اوپک که برای دهه‌های طولانی همواره رتبه دومین تولید‌کننده نفت خام این سازمان و به تبع آن، دومین تامین‌کننده نفت خام بسیاری از کشورهای جهان را در دست داشت، در طول این سال‌ها گاهی تا رتبه پنجم این سازمان نیز سقوط کرد.
این روند تا به نتیجه رسیدن توافق ایران و غرب بر سر برنامه هسته‌یی ایران ادامه داشت. ماجرا در سال ۲۰۱۳ و ۲۰۱۴ به جاهای باریک نزدیک شده و کار به نقطه‌یی رسید که طبق گفته‌های علی کاردر مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران، این کشور مجبور به فروش کمتر از یک میلیون بشکه نفت خام آن هم در ازای دریافت غذا و دارو می‌شد.
با به نتیجه رسیدن توافق ایران و غرب اما فرصت بازیابی مشتریان سابق، دوباره به ایران داده شد. چالش جدید اما افت شدید بهای نفت خام و تحرکات عربستان‌سعودی برای فلج کردن شانس جدید ایران به‌شمار می‌رفت. در واقع ایران درحالی که توانسته بود از منظر دیپلماسی برای خود موفقیتی را در برجام رقم بزند، به دیپلماسی جدیدی در مواجهه با اعضای اوپک که هر کدام نفع حداکثری خود را درنظر می‌گرفتند، نیاز پیدا کرد. برخلاف سال ۲۰۱۱ که ایران به‌سادگی تن به تصمیم اوپک برای حذف نظام سهمیه‌بندی داد، این‌بار کهنه‌کاران وزارت نفت روشی متفاوت درپیش گرفته و توانستند خود را از طرح کاهش تولید نفت خام اوپک مستثنا کنند.
این موضوعی است که رویترز روز دوشنبه در خبر خود درمورد «افزایش چشمگیر» صادرات نفت خام ایران به کره‌جنوبی به آن اشاره کرده و نوشته است که ایران این شانس را در سایه موفقیت خود در بیرون ماندن از دایره کاهش تولید نفت خام سازمان کشورهای صادرکننده نفت خام به دست آورده است. در متن خبر منتشر شده در رویترز آمده است: «ایران در ۳ ماهه نخست سال ۲۰۱۷ دومین تامین‌کننده نفت خام پنجمین کشور مصرف‌کننده طلای سیاه در جهان بوده است.»
در ادامه آمده است: «براساس آمار موجود در ۳ماهه نخست سال جاری میلادی، کره‌جنوبی برای تامین بخش زیادی از نفت خام خود در این مدت، روی ایران حساب کرده است. طبق آمار منتشر شده ازسوی شرکت نفت کره‌جنوبی، این کشور واردات نفت خام خود از ایران را به ۵۹۷هزار و ۹۳۵بشکه در روز رسانده که دو برابر میزان واردات در سال گذشته به‌شمار می‌رود.»
اما درحالی که عراق با تمام تلاش‌هایش و تاکید بر موضوع درگیری با داعش نتوانست خود را از چنگ طرح کاهش تولید برهاند، آمارهای منتشر شده حاکی از آن است که ایران جایگاه عراق را در تامین نفت خام کره‌جنوبی به دست آورده است. برحسب آمار در یک‌چهارم ابتدایی سال ۲۰۱۶ میلادی ایران پس از عربستان‌سعودی، عراق، کویت و قطر، پنجمین تامین‌کننده نفت خام کره‌جنوبی به‌شمار می‌رفت.
رویترز می‌نویسد که این تغییر در میزان عرضه نفت خام ایران به‌دنبال مستثنا شدن این کشور از طرح کاهش تولید نفت خام اوپک صورت گرفته است.
این خبرگزاری بخش دیگری از صعود ایران به رتبه دوم تامین‌کنندگان تقاضای نفت خام کره‌جنوبی را به تقاضای میعانات نفتی از سوی پالایشگاه‌های کره‌جنوبی مربوط می‌داند.
عربستان‌سعودی به‌عنوان نخستین تامین‌کننده نفت خام کره‌جنوبی در ماه مارس و کل یک‌چهارم ابتدایی سال ۲۰۱۶ لقب گرفته است. کره‌جنوبی اکنون روزانه ۸۳۸هزار و ۳۸۷بشکه نفت خام از عربستان‌سعودی وارد می‌کند که رشدی بیش از ۱۰درصدی را نسبت به این میزان واردات در سال گذشته نشان می‌دهد.
عربستان‌سعودی در یک‌چهارم ابتدایی سال ۲۰۱۷ در مجموع ۷۷میلیون و ۱۲۰هزار بشکه نفت خام از عربستان‌سعودی وارد کرده است، رقمی که ۴.۴درصد بالاتر از واردات ۷۴میلیون بشکه‌یی کره‌جنوبی از پادشاهی در یک‌چهارم ابتدایی سال ۲۰۱۵ قرار می‌گیرد.
توفیق ایران در افزایش تولید و مهم‌تر از آن افزایش «صادرات» نفت خام در سایه توافق با غرب، انکارناپذیر است. روز گذشته غلامحسین گرامی مدیرعامل شرکت پایانه‌های نفتی ایران با ارائه آمار صادرات نفت خام از پایانه خارگ اعلام کرده است که در سال ۱۳۹۵ بیش از ۷۸۰میلیون بشکه نفت خام از این پایانه صادر شده که رشدی ۸۰درصدی را نسبت به سال ۹۴ نشان می‌دهد. این رشد به معنای افزایش درآمدهای نفتی ایران در این سال به‌شمار می‌رود. صادرات میعانات گازی ایران از پایانه عسلویه در سال ۱۳۹۵ نیز با ۴۸درصد رشد نسبت به سال ۱۳۹۴ معادل ۲۰۶میلیون بشکه بوده است.
فارغ از سوگیری‌هایی که این روزها به‌دلیل نزدیک بودن به انتخابات ریاست‌جمهوری وجود دارد، انتشار خبر مربوط به رسیدن ایران به جایگاه دومین تامین‌کننده نفت خام کره‌جنوبی همان‌طور که رویترز نیز در خبر خود به آن اشاره کرده بود، از موفقیت دیپلماسی ایران در اوپک حکایت می‌کند.
هر چند برای کشوری با داشتن یک سده سابقه در صنعت نفت، موضوع تبدیل شدن به دومین عرضه‌کننده نفت خام به پنجمین کشور مصرف‌کننده نفت خام جهان، در ذات حتی یک آسیب به‌شمار رفته و این پرسش را ایجاد می‌کند که چرا ایران خود نباید مصرف‌کننده نفت خام تولیدی‌اش باشد اما در قیاس با دیپلماسی ناموفق نفتی ایران پیش از سال ۱۳۹۲ و آسیب‌های تصمیمات نادرست در آن زمان، می‌توان این وضعیت را نشانه‌یی از بهبود نسبی اوضاع در سایه دو حرکت دیپلماتیک یکی از سوی وزارت امور خارجه و دیگری از سوی وزارت نفت دانست.
این مطلب بدون برچسب می باشد.
ثبت دیدگاه