بحران فولاد ۲۰۲۵؛ سقوط قیمت‌ها و چالش‌های بزرگ

کاهش قیمت فولاد در سال ۲۰۲۵؛ بحران در بازار جهانی مواد خام

بازار جهانی فولاد و مواد خام با چالش‌های جدی مواجه شده است. افزایش صادرات فولاد چین همزمان با کاهش تقاضا در بازارهای کلیدی، از عوامل اصلی کاهش قیمت‌ها محسوب می‌شود.

طبق پیش‌بینی‌ها، صادرات فولاد چین در سال جاری تا ۲۵ درصد افزایش یافته و به ۱۱۵-۱۱۸ میلیون تن خواهد رسید. در مقابل، فعالیت صنایع مصرف‌کننده فولاد در اتحادیه اروپا ممکن است ۳ تا ۴ درصد کاهش یابد. این وضعیت منجر به عرضه مازاد در بازار جهانی شده و قیمت ورق‌های فولادی در اتحادیه اروپا در سال ۲۰۲۴ حدود ۱۱ درصد کاهش یافت. بسیاری از تولیدکنندگان فولاد با خطر ورشکستگی مواجه شده‌اند.

چالش‌های پیش رو در سال ۲۰۲۵

پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد مصرف فولاد چین در سال ۲۰۲۵ حدود ۱.۵ درصد کاهش خواهد یافت. انتظار می‌رود صادرات فولاد این کشور همچنان در سطح بالا، یعنی حدود ۱۰۰ میلیون تن باقی بماند. این امر فشار کاهشی بر قیمت‌های جهانی را حفظ خواهد کرد.

در اتحادیه اروپا که یکی از بازارهای اصلی اوکراین محسوب می‌شود، پیش‌بینی کاهش تقاضا به دلیل چشم‌انداز اقتصادی ضعیف وجود دارد. کاهش تقاضای فولاد در سال ۲۰۲۵ حدود ۰.۷ درصد برآورد شده که ممکن است در نیمه دوم سال کمی بهبود یابد. انتظار می‌رود قیمت ورق‌های فولادی در اتحادیه اروپا سال آینده حدود ۴ درصد دیگر کاهش یابد.

تولید فولاد اوکراین فراتر از انتظارات

تولید فولاد اوکراین در سال ۲۰۲۴ با رشد قابل توجهی همراه بود و به ۷.۵ میلیون تن رسید که ۲۱ درصد بیشتر از سال گذشته است. با این حال، این رقم همچنان ۶۵ درصد کمتر از سطح پیش از جنگ (سال ۲۰۲۱ با تولید ۲۱.۴ میلیون تن) است.

راهروی دریایی که در اواخر سال ۲۰۲۳ افتتاح شد، به کاهش مشکلات لجستیکی در مرزهای غربی اوکراین کمک کرد. راه‌اندازی دومین کوره بلند در شرکت ArcelorMittal Kryvyi Rih نیز عامل افزایش صادرات محصولات نیمه‌تمام فولادی به میزان ۶۵۰ هزار تن (۶۰ درصد) و صادرات فولاد نهایی به میزان ۵۰۰ هزار تن (۴۰ درصد) بود.

این مسیر همچنین به از سرگیری صادرات سنگ آهن اوکراین به چین کمک کرده است. در ۱۱ ماه نخست سال ۲۰۲۴، حدود ۱۳ میلیون تن سنگ آهن از اوکراین به چین صادر شد که ۴۳ درصد از کل صادرات سنگ آهن این کشور را شامل می‌شود.

بحران قیمت سنگ آهن و تأثیرات آن در سال ۲۰۲۵

قیمت سنگ آهن نیز با کاهش ۱۰ درصدی در سال ۲۰۲۴ به ۱۱۰ دلار در هر تن رسید. انتظار می‌رود این روند نزولی در سال ۲۰۲۵ ادامه یافته و قیمت سنگ آهن به ۹۵ دلار در هر تن کاهش یابد. این کاهش قیمت می‌تواند بر رقابت‌پذیری تولیدکنندگان فولاد اوکراین که به صادرات سنگ آهن وابسته هستند، تأثیر منفی بگذارد.

کاهش صادرات فولاد و سنگ آهن اوکراین در سال ۲۰۲۵

پیش‌بینی می‌شود صادرات فولاد اوکراین در سال ۲۰۲۵ با کاهش ۶۰۰ تا ۷۰۰ هزار تنی همراه باشد. دلایل این کاهش عبارت‌اند از:

وضعیت نامناسب قیمت‌ها

افزایش محدودیت‌های وارداتی در سراسر جهان

صادرات محصولات نیمه‌تمام فولادی

که عامل رشد صادرات در سال ۲۰۲۴ بود، نیز ممکن است در سال آینده با کاهش ۳۰۰ تا ۵۰۰ هزار تنی مواجه شود.

چالش‌های اتحادیه اروپا و ایالات متحده برای فولاد اوکراین

در اتحادیه اروپا، خطر عدم تمدید معافیت تعرفه‌ای برای فولاد اوکراین که در ژوئن ۲۰۲۵ به پایان می‌رسد، وجود دارد. تنش‌های اخیر در صادرات محصولات کشاورزی اوکراین به کشورهای همسایه اتحادیه اروپا ممکن است منجر به بازگشت تعرفه‌های گمرکی شود.

در ایالات متحده نیز بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید ممکن است منجر به تشدید جنگ‌های تجاری و اعمال تعرفه‌های جدید بر واردات فولاد شود.

مشکلات زنجیره تأمین و بازار داخلی

تأمین زغال‌سنگ کک‌شو برای تولید فولاد در اوکراین با چالش مواجه است. سهم معدن Pokrovske در تأمین زغال‌سنگ داخلی حدود ۶۶ درصد است و به دلیل جنگ، عملیات این معدن ممکن است متوقف شود. در این صورت، واردات زغال‌سنگ گران‌تر از استرالیا (حدود ۵۰ دلار بیشتر در هر تن) هزینه‌های تولید فولاد را ۱۰ تا ۱۲ درصد افزایش خواهد داد.

چشم‌انداز کلی صنعت فولاد اوکراین در ۲۰۲۵

مجموع چالش‌های فوق، شامل کاهش قیمت‌ها، افزایش هزینه‌های تولید و مشکلات صادراتی، باعث شده تا پیش‌بینی شود تولید فولاد اوکراین در سال ۲۰۲۵ حدود ۹.۳ درصد کاهش یابد و به ۶.۸ میلیون تن برسد. در سناریوهای بدبینانه‌تر، ممکن است برخی تولیدکنندگان به‌طور کامل تعطیل شوند.