در واکنش به افزایش تعرفه‌های آمریکا بر کالاهای چینی، چین صادرات عناصر نادر خاکی را به‌طور هدفمند محدود کرده است. این اقدام که از سوی پکن به‌عنوان بخشی از اقدامات تلافی‌جویانه تجاری اعلام شده، زنگ خطر را برای صنایع حساس غربی به صدا درآورده است.
نقش حیاتی عناصر نادر خاکی در صنایع پیشرفته
عناصر نادر خاکی شامل ۱۷ عنصر شیمیایی حیاتی هستند که در تولید تجهیزات دفاعی، خودروهای الکتریکی، سامانه‌های انرژی‌های نو و لوازم الکترونیکی پیشرفته کاربرد دارند. نکته کلیدی اینکه چین حدود ۹۰ درصد تولید جهانی این عناصر را در اختیار دارد و آمریکا به‌شدت وابسته به واردات از این کشور است؛ چرا که تنها یک معدن فعال در این زمینه دارد.
صادرات محدود؛ نه ممنوعیت کامل، اما بسیار هدفمند
محدودیت‌های اعمال‌شده شامل مواد معدنی خام و محصولات نهایی مانند آهنرباهای دائمی می‌شود. این محدودیت‌ها نه‌تنها صادرات به آمریکا، بلکه سایر کشورها را نیز تحت‌تأثیر قرار می‌دهد و نشان‌دهنده اهرم فشاری استراتژیک چین بر زنجیره تأمین جهانی است.
هدف‌گذاری دقیق چین بر عناصر استراتژیک
وزارت بازرگانی چین اعلام کرده که از ۴ آوریل ۲۰۲۵، هفت دسته از عناصر نادر خاکی سنگین و متوسط از جمله ساماریوم، گادولینیوم، تربیوم، دیسپروزیم، لوتتیم، اسکاندیم و ایتریم در فهرست کنترل صادرات قرار گرفته‌اند. این تصمیم به‌ویژه شرکت‌های آمریکایی نظیر تسلا، اپل و لاکهید مارتین را در زنجیره تأمین تحت‌فشار قرار می‌دهد.
تسلط چین بر پالایش و استخراج؛ نقطه ضعف غرب
گرچه صادرات به‌طور کامل ممنوع نشده، اما صدور مجوزها به‌شدت محدود می‌شود. در عین حال، فرآیند پالایش پیچیده و آلاینده این عناصر به‌طور کامل در انحصار چین قرار دارد و تنها منابع جایگزین در کشورهایی چون میانمار و لائوس نیز به زنجیره چین متصل‌اند.
نگرانی‌ها از تأثیر محدودیت‌ها بر صنایع کلیدی
این تصمیم می‌تواند صنایع حساس هوافضا، دفاعی و خودروسازی آمریکا را دچار اختلال کند. اگرچه آمریکا ذخایری از این عناصر دارد، اما برای پاسخ به نیازهای بلندمدت کافی نیست و توسعه زنجیره‌های تأمین مستقل هنوز در مراحل اولیه قرار دارد.
آغاز فاز جدیدی از تنش‌های تجاری
تحلیلگران این اقدام چین را گامی استراتژیک در تشدید مناقشه تجاری می‌دانند و پیش‌بینی می‌کنند که سایر اقدامات متقابل و مذاکرات سخت در آینده در پیش باشد. در مقابل، آمریکا نیز در حال بررسی تحقیقات تعرفه‌ای بر واردات مواد معدنی حیاتی است.
این مطلب بدون برچسب می باشد.
ثبت دیدگاه